Thursday, June 16, 2016

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΑΚΙ, ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (Μέρος Ζ' )




105. Το σκάκι, εκτός των άλλων, είναι ένα είδος "αυτοσυγκέντρωσης" πάνω στην ολότητα του εαυτού σου. 
Όταν παίζεις μια παρτίδα, ολόκληρη η ύπαρξή σου, ο πλήρης εαυτός σου μεταμορφώνεται σε όχι κάτι άλλο ή διαφορετικό από καθαρή σκέψη
Η αίσθηση της καθαρής σκέψης και της αίσθησης μιας ύπαρξης μονάχα σε αυτήν ή μονάχα μέσω αυτής, είναι βέβαια κάτι λυτρωτικό, αλλά και ταυτόχρονα μια "δοκιμασία"
πρέπει να αποκτάς από την αρχή πάνω στην σκακιέρα βεβαιότητες οι οποίες εν τη προόδω του χρόνου, το πλέον σύνηθες είναι πως θα μετατραπούν σε αβεβαιότητες που με τη σειρά τους, και μέσω των καταλλήλων κινήσεων θα πρέπει να μετασχηματιστούν σε νέες βεβαιότητες κ.ο.κ. 

Ευτυχώς η σκακιέρα παραμένει κάθε στιγμή κατά την τέλεση μιας παρτίδας, μια terra cognita-incognita.

106. Το να μετέρχεσαι έναν κόσμο γνωρίζοντάς τον και ταυτόχρονα, μέσω αυτής ακριβώς της διαδικασίας, να καθίσταται ο ίδιος συνεχώς και εκ νέου "άγνωστος",  αυτό δεν είναι  μονάχα μια σκακιστική παρτίδα, αλλά είναι, ακόμα, -και στον βαθμό που θα ήθελα να επεκταθώ στις δικές μου σκέψεις περί ενός (σχετικά) μακρινού μέλλοντος της ανθρωπότητας- η  ίδια η Διατοπία

107. Το σκάκι είναι το κατ' εξοχήν διατοπικό παιγνίδι. Υπάρχει μονάχα, -και σε κάθε στιγμή του-, ως "είναι-προς-άλλο", για να θυμηθούμε τον Χέγκελ. 
 
108. Δεν υπάρχει ο εξωτερικός κόσμος πλέον, υπάρχει μονάχα ο κόσμος της σκακιέρας και η προσπάθεια να επιτύχεις μια γρήγορη ανάπτυξη κατά το άνοιγμα, να αποκτήσεις μια λογικά βάσιμη στρατηγική, να προχωρήσεις σε όσον το δυνατόν πιο ευφυείς τακτικούς συνδυασμούς ή να δημιουργήσεις βάσιμες προοπτικές καταλήψεων κάποιων τετραγώνων που μπορεί να αποδειχθούν σημεία-κλειδιά για την έκβαση της παρτίδας.

109. Ο κόσμος της σκακιέρας λέγεται συχνά πως αντιπροσωπεύει τον έξω κόσμο, όμως μια τέτοια άποψη θα ήταν μάλλον μονοσήμαντη ή συμβατικώς αναμενόμενη  και σε κάθε περίπτωση ελλιπής.

110. Ο κόσμος της σκακιέρας είναι ένα επίπεδο πιο πάνω από τον "πραγματικό". Τον έχει αντιπροσωπεύσει, συνοψίσει και υπερβεί κατά πολύ. Μια παρτίδα σκακιού είναι κάτι πολύ πιο "πολύπλοκο" από ένα σύνολο γεγονότων στην ζωή. Στην περίπτωση της παρτίδας, ό,τιδήποτε "μετράει" με τρόπο μη αναστρέψιμο, μη διορθώσιμοι μη κάποιες φορές εμμέσως και με αμφίβολα αποτελέσματα), μη εγγυώμενο κατ' ανάγκην κάτι σταθερό και, πάνω απ' όλα, προκύπτει ως το προϊόν μιας απίστευτα συνδυαστικής ικανότητας του εγκεφάλου.
Μπροστά σου η σκακιέρα είναι ένα φωσφορίζον τοπίο από απρόσμενες, αναπάντεχες αλλαγές, τις οποίες και καλείσαι όχι απλά να τις αρακολουθήσεις", αλλά να τις ανατρέψεις προς κάτι που κατά μεγίστη πιθανότητα θα πρέπει να ανατραπεί και αυτό.

111. Ο κόσμος της σκακιέρας είναι τόσον "ηρακλείτιος" , ώστε πραγματικά, η όλη δράση της φαινομενικότητας δεν έχει άλλο νόημα ει μη να σου υπενθυμίζει παραδόξως το αντίθετό της:  τον Παρμενίδη. 

112. Όπως έλεγε ο Thomas Huxley

" Η σκακιέρα είναι ο κόσμος, οι πεσσοί είναι οι μορφές, οι κανόνες του σκακιού είναι ό,τι αποκαλούμε 'νόμοι της Φύσης', ενώ ο παίκτης από την άλλη πλευρά δεν μας είναι ορατός".

113. Δεν υπάρχει άλλο παιγνίδι(/τέχνη/επιστήμη) ή γενικώτερα κάτι στον κόσμο που να παρουσιάζει αθροιστικώς τόσην εγγύτητα ή συγγένεια προς τους δύο κορυφαίους προσωκρατικούς. Το σκάκι, από μόνο του, ενώνει τα δύο αντίθετα, την ηρακλείτια ροή και την παρμενίδεια ακινησία σε μια ανεπανάληπτη εμπειρία υπέρβασης του κόσμου αυτού.

114. Γιατί αυτό είναι τελικώς το σκάκι, ή έτσι το συλλαμβάνει κάθε συνειδητός σκακιστής: κάτι ανεπανάληπτο κάθε φορά, και σε κάθε παρτίδα.
Το σκάκι δεν είναι σαν την ζωή ή η ζωή σαν το σκάκι, αλλά το σκάκι ΕΙΝΑΙ η ζωή, σε μια τέτοια μυστική ταυτότητα που μπορεί να καθίσταται ορατή μονάχα στις πλέον πνευματικές σφαίρες του ανθρωπίνου μυαλού.



(συνεχίζεται)


  




Wednesday, May 18, 2016

BANAFSHEH SAYYAD: Persian Fire




Όταν το ανθρώπινο και το θεϊκό επικοινωνούν μεταξύ τους, μέσα από την περιστρεφόμενη ερατεινή μορφή μιας χορεύτριας που συνεχώς και συνεχώς εμφανίζει το αναπόφευκτο της παρουσίας της απόμακρης αρχαιότητας σε κάθε μέλλον.

 

Tuesday, April 26, 2016

JEHAN ALAIN: "Deuxième Fantaisie" (1936)






Ο Jehan Alain είναι ένας από τους πλέον αγαπημένους μου συνθέτες για εκκλησιαστικό όργανο, και κατά την γνώμη μου, ένας από τους πλέον "ποιητικούς" μέσα στον ακραίο μυστικισμό του. 

Σίγουρα, παρουσιάζει εκλεκτικές συγγένειες με τον Messiaen (εννοώ φυσικά τον Messiaen για όργανο), αλλά και σημαντικές διαφοροποιήσεις. Ο Messiaen εξ άλλου υπήρξε αρκετά "πολύμορφος" ως συνθέτης, ο δε Alain από την άλλη εντοπίζεται μεν καθαρά στην μεγάλη σχολή του γαλλικού εκκλησιαστικού οργάνου, αλλά ως μια μοναδική, εν πολλοίς "παρακαμπτήριος" μορφή της. Από εκείνους τους καλλιτέχνες που δεν αφήνουν ποτέ επιγόνους.

Μπορείτε να ακούσετε άνω την "Deuxième Fantaisie" του σε ερμηνεία και εκτέλεση από μια πολύ ταλαντούχο οργανίστρια της ευρωπαϊκής νέας γενιάς, την 24χρονη Γερμανίδα Lisa Hummel, σε περσινή συναυλία της.


Monday, April 11, 2016

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΑΚΙ, ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (Μέρος ΣΤ' )





95.  Το έτος 1858 ο Paul Morphy αντιμετώπισε στην σκακιέρα δύο αντιπάλους μαζί, τον Δούκα Κάρολο του Μπρούνσβικ και τον Κόμη Ιζουάρ,  σε ένα παιγνίδι που έμελε να μείνει θρυλικό ως "το παιγνίδι της όπερας".  
Σε 17 μόλις κινήσεις οι δύο "σύμμαχοι" παίκτες ευρέθησαν ενώπιον θεαματικού ματ, σχεδιασμένου και εκτελεσμένου δι' όλων των κινήσεων που προηγήθηκαν και το προετοίμασαν με εκείνη την θαυμαστή "συμπυκνωτική" ακρίβεια του Morphy, ο οποίος ανέκαθεν υπήρξε μεγάλος expert στην ταχεία (και τρομαχτικά αποτελεσματική!) ανάπτυξη των κομματιών κατά την διάρκεια του ανοίγματος.

96. Το να αντιμετωπίζει κανείς περισσότερους του ενός αντιπάλους στην ίδια σκακιέρα (και όχι σε "σιμουλτανέ") δεν είναι τόσον σπάνιο στις σκακιστικές αγωνιστικές καρριέρες, ιδιαίτερα εκείνες παλαιοτέρων καιρών, ωστόσο παραμένει κάτι εξαιρετικά εντυπωσιακό.
Δύο ή περισσότερα μυαλά αν προσθέσουν τις δυνάμεις τους μπορούν να τα βάλουν με ένα; Εξαρτάται, βέβαια, θα πει κανείς, από το επίπεδο των συγκεκριμένων σκακιστών.
Εξαρτάται, ακόμα, θα προσέθετε και κάποιος άλλος, από το κατά πόσον μπορούν να συνεργαστούν αυτοί οι τελευταίοι και να ομονοήσουν στις αποφάσεις, και δη τις πλέον κρίσιμες που αφορούν ένα σχέδιο, μια κίνηση ή σειρά κινήσεων, όταν αντιμετωπίζουν τον έναν και μόνον σκακιστή αντίπαλό τους.

97. Όμως κάτι που στο σκάκι μπορεί να καταστεί αξιοθαύμαστο ή "αξιοθέατο" (με την καλύτερη δυνατή έννοια του όρου), σπάνια παρέχει την ίδια "καθαρή" εικόνα στην ζωή.
Εδώ εκείνοι που αποφασίζουν να τα βάλουν "πολλοί μαζί" εναντίον ενός, είναι άτομα συνήθως δειλά και χειρίστης ηθικής φύσεως. 

98. Στο σκάκι τα πάντα "φαίνονται". Εδώ, ο απατεωνάκος, ο αλητάκος και ο τσογλανάκος δεν έχουν τύχη. Είσαι ό,τι μόλις έπαιξες επί της σκακιέρας. Τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Δεν έχει "μα και μου", δεν μπορείς να αρνηθείς ότι εσύ έπαιξες αυτές τις κινήσεις, δεν μπορείς, ακόμα, να παρουσιάσεις τις κινήσεις του αντιπάλου ως εάν ήταν άλλες, να τις δυσφημίσεις, να επιχειρήσεις να τις αλλάξεις.
Το παιγνίδι σε υποχρεώνει έτσι κι αλλιώς στους αμείλικτους κανονισμούς του, και εδώ θέση για αλητεία, γκαιμπελισμό και κραυγαλέα ψέμματα που υποτιμούν ακόμα και ένα χαμηλό IQ, δεν υπάρχει.

99. Το σκάκι δεν είναι μόνον παιγνίδι για έξυπνους ανθρώπους, αλλά κυρίως για τίμιους ανθρώπους.

100. Αντιθέτως, στην ζωή (αλλά και στον κόσμο της κουλτούρας και υποκουλτούρας και δη της σημερινής γελοίας παρακμιακής κατάστασής τους στην Ελλάδα), όσοι δίκην "κλίκας" ή "συμμορίας" αποφασίζουν να τα βάλουν με κάποιον που φθονούν ή τον διαισθάνονται για τον α ή β λόγο ως "κίνδυνο" και αποφασίζουν με εγκληματικές τακτικές να "τον βγάλουν από την μέση", σπάνια διακρίνονται για την ευφυία τους. Πρόκειται, για να το πούμε κάπως ευγενικά, για ηλίθια άτομα. 

101. Όσοι πιστεύετε ανά τις εποχές και τις περιόδους της τέχνης στα σοβαρά ότι γινόμενοι γκαιμπελίσκοι με γυναικωτή συμπεριφορά, μπορείτε να καταφέρετε κάτι ("πλάγιες" αισχρές-συκοφαντικές "αναφορές" και αμέσως κατέβασμα της φούστας σας μόλις σας τσακώνουν - σας τσακώνουν φυσικά αρνούμενους εν ταυτώ τα πάντα!), 
όσοι πραγματικά είστε τόσον πειναλέοι στον κόσμο της σκέψης και πιστεύετε πως μπορείτε να βγάλετε έτσι ένα ξεροκόμματο αναγνώρισης στο κόσμο της (υπο)κουλτούρας, καθίστασθε περισσότερον φαιδροί ακόμα, αν ζητάτε να σας αντιμετωπίσουν και ως κατά κάποιον τρόπον "σκακιστές" κιόλας.

Όχι δεν είστε έξυπνοι. Ματαίως, ως προς αυτό, εκλιπαρείτε από καθαρό κόμπλεξ για τις περιορισμένες δυνατότητές σας,  την "έμμεση" αναγνώριση από τον (κατά φαντασίαν) αντίπαλό σας που πολύ απλά δεν θα υπήρχε περίπτωση να παίξει τέτοιου είδους "σκάκι" . Μια κλωτσιά, υπεραρκεί, κάθε φορά. Αλλοίμονο αν ξεφτίλιζε, έστω και με μεταφορική έννοια ένα τέτοιο παιγνίδι.

102. Δεν έχετε καταλάβει ένα πράγμα πολύ ΒΑΣΙΚΟ. Δεν νοείται εξυπνάδα, χωρίς ηθική. Ο παλιάνθρωπος που κάνει κουτοπονηριές και κομπίνες εις βάρος των άλλων, δεν είναι έξυπνος αλλά απλά παλιάνθρωπος.
Και στο σκάκι υπάρχει πάνω απ' όλα αγωνιστική ΗΘΙΚΗ, που απαγορεύει κάθε παρείσακτο της κουτοπονηριάς να ισχύσει. Το αντίθετο, δηλαδή, με τον κόσμο της κουλτούρας και υποκουλτούρας κάποιες (δυστυχώς συχνές) φορές. 
Εδώ πολλοί προσπαθούν να αναδειχθούν μέσω των δημοσίων σχέσεων (το λιγότερο κακό), της βρωμιάς, της προπαγάνδας, της ωμής και παρανοϊκής αυθαιρεσίας, του κρυψίματος από τα μάτια των άλλων για να μην τους πάνε σηκωτούς στον εισαγγελέα με τους εμετούς που ξερνάνε.

103."Σκάκι" σε αυτή την περίπτωση; όχι φυσικά.

104. Κλωτσιά, και να 'στε ευχαριστημένοι που με το ολίγιστο που παρουσιάζετε (και επιχειρείτε από πάνω να γίνετε οι συκοφάντες των πάντων!), αξιώνεστε να την δέχεστε και αυτήν. 


(συνεχίζεται ) 





 

Thursday, March 31, 2016

Pete Namlook - Subharmonic Interference, Interference Berlin (1994)






Όμορφο, παράδοξο, και με τον τρόπο του απρόβλεπτο έργο από έναν πολύ καλό συνθέτη ηλεκτρονικής μουσικής. Ηχογραφημένο "ζωντανά" στο Interference Festival του 1994.

Sunday, March 20, 2016

A TRIBUTE TO BANAFSHEH SAYYAD




Όχι και τόσον παράδοξο, όσον  θα μπορούσε να φανεί σε μια "τυπική" ή επιφανειακή θεώρηση: η Banafsheh Sayyad πριν διαπρέψει στους μυστικιστικούς sufi χορούς του Ιράν, ήταν φανατική ακροάτρια και οπαδός  της μοντέρνας κλασσικής μουσικής του 20ού αιώνα. Όπως λέει η ίδια σε μια συνέντευξή της στο "Hagalla Magazine":

"... I was more into modern classical music. The 20th century modern classical music.
...Strawinski, Schönberg, Alban Berg. I actually lived in Vienna and I went to all these concerts where they played contemporary classical music."

Η πρωτοπορία του 2οού αιώνα είχε κάποιες φορές πολύ καλές σχέσεις με τις αρχαίες, εθνολογικές κουλτούρες. Σίγουρα όχι πάντα ευδιάκριτες ή άμεσες σχέσεις: η συμβατική λογική μπορεί να "δει" μόνον ευθύγραμμες εξελίξεις στην κουλτούρα και όχι "επιστροφές", "ενσωματώσεις" και "υπερβάσεις." Για την συμβατική λογική υπάρχουν μόνο "ρεύματα" και "τάσεις" που αενάως παραχωρούν την θέση τους το ένα στο άλλο.




Ο χορός της Banafsheh είναι η ζωντανή διάψευση κάθε συμβατικής λογικής. Μέσα από αυτόν, το αρχαίο (και με μίαν ορισμένη "sufi" έννοια το ισλαμικό) Ιράν εμφαίνεται αναπάντεχα "ζωντανό" στις πρώτες διαδρομές του 21ου αιώνα. Πρόκειται για μια έκφραση τέχνης που πατώντας σε πολύ παλαιές κληρονομιές κατορθώνει εν τούτοις να φαίνεται και να είναι απόλυτα "σύγχρονη".

Αυτή η γυναίκα εκφράζει και αναγγέλλει με τον τρόπο της ένα καλλιτεχνικό δια-τοπικό όραμα: η μείξη των εθνών και των αιώνων επισυμβαίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην διαλύονται σε μιαν αφηρημένη ενότητα χωρίς μέρη, αλλά σε μια πολύ συγκεκριμένη ενότητα
τα "μέρη" διέρχονται το ένα το άλλο καταλαμβάνοντας περιστασιακά το ένα την θέση του άλλου, δίχως να ορίζονται πια από σύνορα και πατρίδες. Ακόμα, δίχως πλέον να υποχρεώνονται να λογοδοτούν σε μιαν "αόρατη" πολιτισμική αρχή ή δόγμα.
  
Κάθε πνευματική "γραφειοκρατία" και μονόπλευρη "ευρωπαϊκή" ιδέα για τον πολιτισμό, καταρρέει μονομιάς στον ακραία μυστικιστικό, λυτρωτικό χορό μιας Ιρανής που με μεγάλο πάθος ζωής και τέχνης ενσαρκώνει την  Άρτεμη και την Αφροδίτη ταυτόχρονα, κάτω από την "ατμόσφαιρα" των στίχων του μεγάλου Sufi ποιητή Τζαλλαλεδίν Ρούμι. Ο Ρούμι, εκτός των άλλων, είναι ο αγαπημένος ποιητής της χορεύτριας-χορογράφου Banafsheh.


 


Αξίζει όμως να σημειωθεί ακόμα πως μέσα από την τέχνη της Banafsheh Sayyad η μυθολογία (πρωτίστως η ιρανική αλλά και γενικώτερα η ινδοάρεια μυθολογία) φεύγει πλέον από τον άχαρο ρόλο μιας "σκοτεινής" παρακαταθήκης που τροφοδοτεί την δυτική κουλτούρα απλά με "παραδείγματα".   
Η μυθολογία μέσα από τον φλεγόμενο ερωτικό-μυστικιστικό χορό του φλεγομένου από πάθος κορμού της Banafsheh, από απλό "αρχετύπο" καθίσταται πάνω απ' όλα "πρότυπο" καθολικού βιώματος για την ανθρωπότητα.

Η κίνηση είναι διττή: η ενότητα του καλλιτέχνη με την αρχέγονη, μυστική πηγή της ζωής, αλλά και ταυτόχρονα το "μήνυμα" προς μια καλλιτεχνική διατοπία, πέρα από σύνορα, πέρα από "παραδόσεις". Εξηγεί η ίδια, πάλι στο "Hagalla Magazine":

"... I want to have the combination of the soft and the very earthy. My foot is on the ground. Sometimes in the classical Persian dance it is all about going up. But I don’t believe that there is a going up without a going down. So I combine them."

Going down πίσω στην γη, πτώση προς έναν κόσμο που αξίζει επιτέλους να ζει χωρίς σαχλαμάρες, έχθρες, γελοίες "καρριέρες" σε αδιέξοδες, παρακμιακές εποχές όπως η σημερινή. Ένας κόσμος για τον οποίον θα αρκούσε λίγη τόλμη για να ξεφύγει από παντελώς βλακώδη δεσμά αιώνων και αιώνων.




Και ο μυστικιστικός χορός της Banafsheh Sayyad καταπολεμά πρωτίστως αυτό: τα ανθρώπινα "αγκυλώματα" του μυαλού, τις προσκολλήσεις σε πίστεις και ιδέες (πολιτικές ή θρησκευτικές), την βλακεία των "υπνωτισμένων" που μιλάνε από το πρωί ως το βράδυ και λένε περιττά πράγματα, τη στιγμή που μια κινησιολογία-χορογραφία (όπως αυτής της γυναίκας) λέει τα πάντα.  

 



Thursday, March 10, 2016

ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ: "Κονσέρτο για Κοντραμπάσο και Ορχήστρα" (1942) - Δύο ιστορικά κονσέρτα για κοντραμπάσο




Το κοντραμπάσο δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα συνηθισμένο ως επιλογή σολιστικού οργάνου σε ένα ορχηστρικό κονσέρτο.  Τα πρώτα κονσέρτα του είδους άρχισαν να εμφανίζονται κατά την μέση και ύστερη "κλασσική" περίοδο, όπως για παράδειγμα το σχετικό κονσέρτο του Johannes Matthias Sperger (στο οποίο θα αναφερθούμε κατωτέρω) αλλά και άλλα.

Το  "Κονσέρτο για Κοντραμπάσο και Ορχήστρα" του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Νίκου Σκαλκώτα, έργο του 1942 (οπότε και εγράφη το άλλο αριστούργημά του, "Η Επιστροφή του Οδυσσέα"), είναι ένα από τα τελειότερα του είδους, αν μου επιτρέπεται η προσωπική γνώμη.

Θυμάμαι ακόμα την έκπληξή μου όταν το πρωτοάκουσα μια φορά κι έναν καιρό: έργο απίστευτα δυναμικό και πρωτοποριακό για τα μέτρα (και) της εποχής του, στο γνωστό στυλ του συνθέτη που συνδυάζει δωδεκαφθογγισμό και επιλεγμένη τονικότητα αλλά και την  ικανότητά του να κάνει τα πιο "κραυγαλέα" διαφωνικά διαστήματα να φαντάζουν ως ό,τι πιο "ισορροπημένο"! Έργο ακόμα τόσον "σκοτεινό" όσον και η εποχή που εγράφη.

Οι φόρμες γρήγορες, σχεδόν αγχωτικές με ξαφνικά νευρώδη ξεσπάσματα σε κάποιες στιγμές ενώ σε άλλες κάνει την εμφάνισή του ένας πλάγιος και θλιμμένος "λυρισμός"  που "διαμορφώνεται" ή "ανασυντίθεται" από την δωδεκαφθογγική τεχνική σε αίσθημα εν πολλοίς "απροσδιόριστο", σχεδόν μεταφυσικό μιας εποχής που μαινόταν στον πόλεμο και το χάος.

Ο Σκαλκώτας ήταν ιδιοφυία, το δίχως άλλο. Ακούστε το Κονσέρτο για Κοντραμπάσο και Ορχήστρα, και όσοι δεν έτυχε ποτέ να ασχοληθείτε με το έργο του, πιθανώς να το αντιληφθείτε.



Δεν κατέστη δυνατόν να μεταφέρω εδώ κάποιο σχετικό βίντεο του κονσέρτου, γιατί δεν το βρήκα πουθενά στο youtube. Αναγκάζομαι λοιπόν να το ανεβάσω από το δικό μου hard drive, και έτσι μπορείτε να το ακούσετε από το player του ιστολογίου (μπορείτε φυσικά να πατήσετε το stop του player, σε περίπτωση που θελήσετε να ακούσετε τα δύο βίντεο που ακολουθούν)
Ο Νίκος Χριστοδούλου διευθύνει την Συμφωνική Ορχήστρα της Ισλανδίας με σολίστ την Þóra Einarsdóttir.


Αξίζει, ωστόσο, μιας και αναφερθήκαμε στο σχετικό έργο του Σκαλκώτα, να αναφερθούμε και σε δύο ιστορικά πλέον έργα του είδους.

Το πρώτο είναι το "Κονσέρτο για Κοντραμπάσο και Ορχήστρα" του Αυστριακού συνθέτη της "κλασσικής" περιόδου  Johannes Sperger (1750-1812), 





και το δεύτερο, το σχετικό κονσέρτο του πολύ σημαντικού Τσέχου συνθέτη της ιδίας περιόδου Václav Pichl (1741-1805).

Έργα έξοχα και τα δύο, με όλον τον δυναμισμό και την ορμή μιας νέας περιόδου που ανοιγόταν τότε στην δυτική μουσική, μέσα σε μεγάλες και ιστορικές ανακατατάξεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο.