Sunday, March 31, 2013

HERMANN SUTER: "Symphony In D Minor" (1914)



Αξίζει εξ αρχής να πούμε πως η Ελβετία έχει παρουσιάσει κατά καιρούς πολύ σημαντικούς συνθέτες, και αρκεί ως προς αυτό να θυμηθούμε την περίπτωση του μεγάλου ρομαντικού συνθέτη του 19ου αιώνα, Joseph Joachim Raff (ή ακόμα και την περίπτωση του εξαίρετου συμφωνιστή Hans Huber), ο οποίος κατά την γνώμη μου δεν υπολείπεται του επιπέδου ενός Mendelssohn, ή ακόμα και ενός Brahms. Αν σήμερα ο Raff δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο οι προηγούμενοι δύο (παρόλο που η αναδρομική αναγνώρισή του ολοένα εκτείνεται), αυτό έχει να κάνει, πιστεύω, με την "επανάπαυση" των πολύ μεγάλων ορχηστρών σε ορισμένα ονόματα μόνο, που έχουν μια σημαντική "καταναλωτική" απήχηση στο "μέσο" (και όχι στο ιδιαίτερα πεπειραμένο) κοινό της κλασσικής μουσικής.
Προσωπικά, δεν βρίσκω νόημα να διεκπεραιούνται πολυπληθείς εκτελέσεις κάθε φορά των ίδιων (αναμφίβολα) αριστουργημάτων, για παράδειγμα του Schumann ή του Brahms, και οι συμφωνίες του Raff, αλλά και πολλών άλλων πολύ σημαντικών συνθετών, λιγότερο ή περισσότερο αγνοημένων, μόλις να ανευρίσκονται σε ένα - δυο εκτελέσεις (και σε ορισμένες περιπτώσεις όχι πάντα εγγυημένης ποιότητας). Όμως αυτό είναι ένα άλλο θέμα, και ας επιστρέψουμε στην προκείμενη συμφωνία που θα μας απασχολήσει στο παρόν κείμενο.

Ο Hermann Suter (1870 -1926)  γεννήθηκε στο Kaiserstuhl της Ελβετίας και σπούδασε στα κονσερβατουάρ της Βασιλείας, της Στουτγάρδης και της Λειψίας με δασκάλους, τους Hans Huber (που αναφέραμε άνω) και Carl Reinecke.
Το πιο γνωστό έργο του ίσως είναι το ορατόριο "Le Laudi", αλλά εδώ θα ασχοληθούμε με την "Symphony in D Minor" που συνέθεσε κατά το έτος 1914.

Πρόκειται για έργο αναπάντεχα καινοτομικό για την εποχή του, και από καθαρά καλλιτεχνική άποψη θαυμαστό όσον αφορά την δύναμη σύνθεσης και την μαστοριά του. Ο Suter εδώ πάνω απ' όλα αναδεικνύεται σε έναν πρώτης τάξεως "τεχνίτη" που ξέρει να συγκεράζει το εξαιρετικά πολύπλοκο υλικό του σε μια άψογα  οργανωμένη συμφωνία, η οποία,  λίγο ή και καθόλου απέχει από το αριστούργημα.
Οι ευφυείς (και απίστευτα εκφραστικές) πολυτονίες μαζί με κάποια (προσωπική σε κάθε περίπτωση) αντίληψη της "Νέας Συμφωνίας" που επέφεραν στην κλασσική μουσική ο Hans Rott και ο Mahler, όπως επίσης και κάποιοι σημαντικοί απόηχοι από τα συμφωνικά ποιήματα του Richard Strauss, αλλά κυρίως, η καθαρά αυθεντική δύναμή του να συνδυάζει τα ηχοσύνολά του σε μια εξαιρετική, πολύ δυναμική ενορχήστρωση, όλα αυτά λοιπόν συναπαρτίζουν ένα άκουσμα συχνά συναρπαστικό. 

Το πρώτο μέρος (Nebuloso, piùttosto moderato - Allegro - Marziale e fiero) ακούγεται ασυνήθιστα πολυτονικό και τολμηρό στην έκφραση πριν παραχωρήσει την θέση του σε ένα αριστουργηματικό capriccio (Capriccio militaresco, alla marcia), για το οποίο δεν θα ήταν υπερβολή αν έλεγε κάποιος, πως είναι ένα από τα ωραιότερα του είδους που συνετέθησαν ποτέ, τουλάχιστον κατά την δεύτερη και πιο ύστερη περίοδο του  κεντροευρωπαϊκού ρομαντισμού.
Τα υπόλοιπα δύο μέρη, Adagio molto και Sostenuto - Vivace (Rondo) , ακούγονται σε εξ ίσου υψηλό επίπεδο με τα δύο προηγούμενα μέρη.

Στο βίντεο που παρατίθεται άνω,μπορείτε να ακούσετε την Symphony in D Minor του Hermann Suter, με τον Adriano να διευθύνει την Συμφωνική Ορχήστρα της Μόσχας.