Wednesday, July 1, 2009

Havergal Brian: A Gothic Symphony


Ο Havergal Brian (1876 - 1972) πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του παντελώς αγνοημένος από τους συγχρόνους του, γεγονός που δεν του στέρησε ωστόσο την επιμονή και την θέληση για δημιουργία. Ίσα ίσα φαίνεται ότι αυτό μάλλον τον πείσμωσε περισσότερο για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανάπτυξη της προσωπικής "φόρμας" και των ιδεών του, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.

Παραμένει σίγουρα αξιοσημείωτο το ότι σε μια εποχή που η φόρμα της Συμφωνίας αρχίζει να υποχωρεί ως προς ένα βαθμό, ο Brian δημιούργησε ούτε λίγο ούτε πολύ 32 συμφωνίες! (ως μεγάλοι σύγχρονοι του Brian συμφωνιστές μπορούν να θεωρηθούν ανάμεσα σε άλλους ο Ralph Vaughan Williams, και ο Dmitri Shostakovich που ήταν ωστόσο απομονωμένος από τους δυτικούς συναδέλφους του),

Ανάλογο που εγώ προσωπικά μπορώ να θυμηθώ αυτή τη στιγμή είναι ο Johann Stamitz που δημιούργησε 58 συμφωνίες αλλά ενάμισυ περίπου αιώνες πριν από τον Άγγλο συνθέτη.

Ένας λόγος που ο συνθέτης πέρασε στην αφάνεια στην εποχή του ήταν και οι δυσκολίες που παρουσίαζε το έργο του ως προς την εκτέλεση, ακόμα και για μια απλή ηχογράφησή του.

Οι συνισταμένες που ορίζουν τις περισσότερες Συμφωνίες του, δεν είναι καθόλου "εύκολες" και κάποιες στιγμές καθίστανται τόσο απαιτητικές που αποθαρρύνουν τους υποψήφιους εκτελεστές. Πράγμα που ξεπεράστηκε βέβαια οριστικά το 1972, με την ηχογράφηση της δεκάτης και εικοστής πρώτης των Συμφωνιών του από την Leicestershire Schools Symphony Orchestra υπό την διεύθυνση του Eric Pinkett, και οριστικά το 1979, επτά χρόνια μετά τον θάνατο του συνθέτη, με την αρχή της ηχογράφησης ολόκληρου του έργου του από την Cameo Classics σε συνεργασία με την Havergal Brian Society.

H "Γοτθική Συμφωνία" που υπήρξε και η πρώτη του, έκανε την πρεμιέρα της το 1961 στο Central Hall του Westminster, και όπως τα περισσότερα έργα του Brian, αγνοήθηκε από το μεγαλύτερο μέρος κοινού και κριτικών. Το 1966 ακολούθησε μια δεύτερη και πιο επιτυχημένη παρουσίασή της στο Royal Albert Hall.

Έργο σημαντικό και "απρόσμενο" μοιάζει να έρχεται να ανανεώσει αποφασιστικά τη φόρμα της Συμφωνίας. Με μια κολοσσιαία δομή σύνθεσης και ενορχήστρωσης επιχειρεί ένα εντυπωσιακό "φλας μπακ" στην γοτθική περίοδο της Ευρώπης.

Βαρειές συγχορδίες, ασυνήθιστες ρυθμικές αναπτύξεις και εκδιπλώσεις, και η ενίοτε συνειδητή "αποσπασματικότητα" του Brian (όπου και "πατάει" οριστικά στον μοντερνισμό με μιαν ιδιότυπη αντίληψη για την τονικότητα που είχε), συνιστούν ένα από τα σημαντικότερα έργα του συνθέτη και ένα μάλλον εκκεντρικό αριστούργημα του 20ού αιώνα.

ΥΓ. Στο gcast δεξιά το "Vivace" από την Gothic Symphony του Havergal Brian . Ανοίξτε όσο το δυνατόν περισσότερο την ένταση των ηχείων σας και επισκεφθείτε την Havergal Brian Society.