Saturday, August 18, 2012

OLD KARACHI, 1942 (a film by an unknown British soldier)


Μιας και εσχάτως γίνεται λόγος για την πακιστανική κοινότητα στην Ελλάδα (και τα συνήθη νεοναζιστικά λαϊκιστικά παραληρήματα γέμουν όπως πάντα από το δόγμα της "συλλογικής ευθύνης"), σκέφτηκα να αναρτήσω ένα πολύ σπάνιο φιλμ αρχείου με εικόνες από το Καράτσι κατά το έτος 1942 (προτού το Πακιστάν αποσχισθεί ως κράτος από την Ινδία) , όταν ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος τελείτο εν πλήρη εξελίξει σε Ευρώπη, Αφρική και Ασία.

Το φιλμ είναι πολύ σημαντικό, γιατί δείχνει με τον τρόπο του και στην εικονοληπτική περιστασιακότητά του εκφάνσεις της ανισόμερης ανάπτυξης του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο που είναι βέβαια και η πρωτογενής αιτία του πολέμου και της μετανάστευσης στον τρίτο κόσμο.

Άλλωστε, όπως έλεγε και η κορυφαία Εβραιογερμανίδα φιλόσοφος Hannah Arendt, "ο τρίτος κόσμος δεν είναι μια πραγματικότητα αλλά μια ιδεολογία".
Και μόνο κάτω από αυτό το πρίσμα μπορεί να εκτιμήσει κάποιος διάφορα φαινόμενα, μακριά από την μικροαστική ρατσιστική καχυποψία και την νεοναζί ψυχοπαράκρουση.

Η σφοδρή σύγκρουση και ενότητα αντιθέτων ανάμεσα σε παλαιοκρατικές κοινωνικές δομές και έναν αποικιοκρατικό καπιταλισμό είναι και η αντίφαση που διαπερνάει ακόμα και σήμερα τις περισσότερες χώρες της Ασίας.

Εβδομήντα χρόνια μετά, το Καράτσι συνεχίζει να υφίσταται απίστευτα εξαθλιωμένο με εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες ηρωίνης (που είναι πάμφθηνη εκεί) να καταρρέουν στους δρόμους και τις πλατείες του και με την αγωνία του συνόλου πληθυσμού που αδυνατεί να σιτιστεί -σε ένα κράτος που κατά τα άλλα βέβαια είναι πυρηνική δύναμη!-, ολοένα να αυξάνει.

(Δεν είναι άλλωστε και η Βόρειος Κορέα που πραγματοποίησε δυο δοκιμές πυρηνικών βομβών και εκτόξευσε δορυφόρο στο διάστημα η οποία κάθε τρεις και λίγο ζητάει από την Δύση επισιτιστική βοήθεια;)

Συζητούσα κάποτε μέσω του διαδικτύου με έναν Πακιστανό σκακιστή που έμενε στο Καράτσι, δάσκαλο στο επάγγελμα και λάτρη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας. Ήταν ένας βαθειά απελπισμένος άνθρωπος που σκεφτόταν να αφήσει για κάποια χρόνια την οικογένεια και τα παιδιά του και να πάει μετανάστης στην Σαουδική Αραβία.

Όμως ο Τρίτος Κόσμος, -και ξαναθυμόμαστε την Arendt- δεν κατέστη δυνατό να γκεττοποιηθεί σε ηπείρους. Γιατί δεν έχει ήπειρο, δεν έχει πατρίδα, δεν έχει εθνικότητα.

Γιατί ο Τρίτος Κόσμος σήμερα είναι πια παντού· από το Καράτσι και την Ζιμπάμπουε μέχρι την Αθήνα, το Βερολίνο και την Νέα Υόρκη.

Τρίτος Κόσμος πλέον, και εν έτει 2012 είναι το άλλο όνομα του πλανήτη Γη.