Άγνωστοι και οι δυο στην Ελλάδα (και όχι οι μόνοι βεβαίως...) και κορυφαίες φυσιογνωμίες της παγκόσμιας τέχνης, έγραψε ο καθένας την δική του ιστορία, ζώντας βέβαια ταυτοχρόνως και την κοινή προσωπική ιστορία τους ως ζεύγος.Ο Stefan Wolpe (1902 - 1972) έμελε να γίνει μια μεγάλη μορφή της σύγχρονης μουσικής, προχωρώντας από νωρίς σε ένα εντελώς ιδιότυπο και πρωτότυπο προσωπικό ιδίωμα έκφρασης, στο οποίο η δωδεκατονική και η διατονική μουσική συμπλέουν σε ένα εξωτικό πανόραμα με τις όχι λίγες φορές χρησιμοποιούμενες αραβικές κλίμακες στα έργα του.
Άλλωστε οι δεσμοί του με την παλαιστινιακή γη ήταν ισχυροί και δεν τους ώλεσε ούτε μια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Γερμανοεβραίος ο ίδιος και πεπεισμένος κομμουνιστής, συμμετείχε από πολύ νέος ενεργά σε διάφορες αριστερές οργανώσεις όπως επίσης και στους κύκλους των ντανταϊστών. Από τη δεύτερη εμπειρία ο πιο γνωστός "καρπός" είναι η μελοποίηση που έκανε πάνω στο γνωστό ποίημα του ντανταϊστή Kurt Schwitters "Anna Blume", - ποίημα-θρύλος πλέον για τις εποχές των πρώτων μοντερνιστικών κινημάτων.
Όταν ανέβηκαν οι ναζί στην εξουσία ο Wolpe κατέφυγε στην Αυστρία όπου και μαθήτευσε κοντά στον φημισμένο Anton Webern αυτή τη φορά (παλαιός δάσκαλός του υπήρξε και ο Ferruccio Busoni, ενώ ταυτόχρονα με τις μουσικές σπουδές του φοιτούσε και στο Bauhaus).
Το 1938 και μετά από μια παραμονή τεσσάρων χρόνων στην Παλαιστίνη όπου και συνέθετε μουσική για τα εβραϊκά κιμπούτς, μετανάστευσε οριστικά στη Νέα Υόρκη όπου και έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του μεγαλουργώντας συνθετικά και επιτελώντας ταυτόχρονα τα καθήκοντα του διευθυντή μουσικής στο Black Mountain College.
Μορφή πολύ σημαντική για τη παγκόσμια μουσική, μέσα από τις ανατρεπτικές και ιδιαζόντως πολύπτυχες και πολύπλοκες ιδέες και αντιλήψεις που είχε πάνω στη τέχνη της σύνθεσης, κατέστη σημείο αναφοράς για τις επόμενες γενεές συνθετών.
Οι ριζοσπαστικές αντιλήψεις του, όπως επίσης και η διεθνιστική αντίληψη που είχε για το κόσμο ασφαλώς συνετέλεσαν στο να δομηθεί η μουσική του στο γνωστό στυλ του, το τόσο "βαρύ" και ταυτόχρονα τόσο ποιοτικά "αέρινο", το τόσο πνευματικά εσωστρεφές με μια παιγνιδιάρικη κάποτε διάθεση ωστόσο, που άγει την φυσική εξωστρέφεια της προσωπικότητας του συνθέτη στα απώτατα όρια της εκδήλωσής της μέσα από τις νότες.
Η γυναίκα του Stefan Wolpe , Hilda Morley (1916 - 1998) γεννημένη στη Νέα Υόρκη από εβραιολεττονό πατέρα και ρωσσίδα μητέρα, υπήρξε μια από τις σημαντικότερες και πιο εκφραστικές (ας θυμηθεί κάποιος το "What Are Winds and What Are Waters"...) ποιήτριες του 20ού αιώνα.
Με μεγάλη δημιουργική ευχέρεια συνέταξε θαυμαστά ποιήματα μέσα από το προσωπικό μοντερνιστικό στυλ της , στο οποίο η ευαισθησία και η αυστηρότητα στην έκφραση συνευρίσκονται σε μια σπάνια λάμψη ποιότητας, τέτοια που δεν είναι και τόσο εύκολο να βρεθεί στις μέρες μας...
Δείγματα του ταλέντου της ωστόσο είχε δώσει απο πολύ νεαρή ηλικία, όταν αλληλογραφούσε με τον William Butler Yeats και την κορυφαία Αμερικανίδα ποιήτρια Hilda Doolittle.
Η μοντέρνα ζωγραφική του 20ού αιώνα όπως επίσης και η μουσική του Stefan Wolpe (με τον οποίο παντρεύτηκε το 1952) υπήρξαν εξ ίσου σημαντικοί πόλοι έμπνευσης γι' αυτήν. Όσον αφορά την πρώτη, είχε επί πολλά χρόνια στενούς δεσμούς με την σκηνή του αμερικάνικου αφηρημένου εξπρεσσιονισμού τον οποίο εισήγαγε και στον σύζυγό της, και όσον αφορά την δεύτερη , η Hilda Morley συνήθιζε να γράφει συχνά ποιήματα αναφορικά προς τα έργα του άνδρα της ή εκκινούμενα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από αυτά.
Από τα έργα του Stefan Wolpe μπορείτε να ακούσετε μέσω του mixpod δεξιά, την ιστορική πλέον μελοποίησή του πάνω στην "Anna Blume" του Kurt Schwitters και αμέσως μετά το θαυμάσιο Κουαρτέττο Εγχόρδων του (1968-69).
Και από εδώ μπορείτε να κατεβάσετε το δοκίμιο της Matilde Martín González πάνω στην ποίηση της Hilda Morley: "A stranger's utterance: Hilda Morley's poetics of self-definition"
