Άλλο ένα ιστορικό φιλμ αρχείου του Thomas Edison πάνω στις αμερικάνικες ατμοκίνητες σιδηροδρομικές αμαξοστοιχίες των ετών 1897-1906.
Σκέφτομαι μερικές φορές πως η γοητεία αυτών των αρχέγονων φιλμς αρχείου έγκειται όχι τόσο στο ότι μας καθιστούν με ένα σχεδόν υπνωτιστικό τρόπο μετόχους και παρατηρητές ενός ωμού, αμέσου και μη διαμεσολαβημένου από την αφήγηση παρελθόντος, αλλά κυρίως στο ότι κατανοούμε βαθύτερα μέσα από το μυστήριο του κινηματογράφου το μυστήριο του χρόνου.
Κατά μία πρωτεύουσα έννοια και αν το αντιληφθεί κάποιος σωστά το θέμα, ο χρόνος που εγκλείεται στο φιλμ, και αντίθετα με ό,τι θα εκτιμούσε μια ορισμένη τυπική λογική, δεν είναι πλέον ιστορικός χρόνος, αλλά μυθικός χρόνος.
Το δε γεγονός πως ανά πάσα στιγμή μπορούμε να φέρουμε περασμένες στιγμές του παρελθόντος της ανθρωπότητας στην εποπτεία μας, αυτό δεν είναι παρά ένα είδος μαγικού αποτελέσματος, και δεν αναφέρομαι στην τεχνολογία, αλλά στην αποκατάσταση ενός δίκην υπερβατισμού και sub specie aeternitatis πανοράματος μέσα από το βλέμμα επί του κάθε φορά πεπερασμένου και χρονικώς εντοπιζομένου στο φιλμ.
Ο Χρόνος που μεταμορφώνεται σε Μύθο, η Ιστορία η ίδια σε τελική ανάλυση που μεταβαίνει από την ακολουθία των γεγονότων στην ουσία της, ήτοι τον άχρονο πυρήνα που εγκλείει μέσα της και σε κάθε στάδιο της, πράγμα που το κάνει ορατό ο κινηματογράφος, όλα αυτά θα μπορούσουν να συνιστούν και την φυσική νομοτέλεια κάθε δημιουργίας, με την έννοια της εγελιανής επιστροφής της Ιδέας· το Πνεύμα που ξαναβρίσκει μέσα από την Ιστορία τον εαυτό του.
Όπου το μάτι του κινηματογράφου αναπόφευκτα συναντά την εγελιανή αντίληψη περί "σύνθεσης" και επιστροφής των πραγμάτων στην πρωταρχή τους μέσα από την ιστορική εμπειρία, αλλά σε ένα ανώτερο επίπεδο.
Και αυτό το επίπεδο στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι η κινηματογραφική- κινηματοσκοπική εποπτεία.
Ο θεατής στην ουσία αισθάνεται σαν να παρακολουθεί όχι κάτι που συνέβη κάποτε, αλλά κάτι που συνέβη από πάντοτε.
Πρόκειται ασφαλώς για το νόημα μιας βαθύτερης μυσταγωγίας της θέασης του φιλμικού αρχείου,
το όλως μυστηριακό πέπλο του κόσμου που δραπετεύει απαλά από την υφή των πραγμάτων και γίνεται το πανί μιας, σε τελική ανάλυση déjà vu, κινηματογραφικής προβολής.
Προβολή στην οποία αναμφίβολα εντοπίζεται η γοητεία και μάλιστα η γοητεία της Αλήθειας:
είναι σαν να θυμόμαστε όχι εμείς οι ίδιοι αλλά το Πνεύμα μας.
Σκέφτομαι μερικές φορές πως η γοητεία αυτών των αρχέγονων φιλμς αρχείου έγκειται όχι τόσο στο ότι μας καθιστούν με ένα σχεδόν υπνωτιστικό τρόπο μετόχους και παρατηρητές ενός ωμού, αμέσου και μη διαμεσολαβημένου από την αφήγηση παρελθόντος, αλλά κυρίως στο ότι κατανοούμε βαθύτερα μέσα από το μυστήριο του κινηματογράφου το μυστήριο του χρόνου.
Κατά μία πρωτεύουσα έννοια και αν το αντιληφθεί κάποιος σωστά το θέμα, ο χρόνος που εγκλείεται στο φιλμ, και αντίθετα με ό,τι θα εκτιμούσε μια ορισμένη τυπική λογική, δεν είναι πλέον ιστορικός χρόνος, αλλά μυθικός χρόνος.
Το δε γεγονός πως ανά πάσα στιγμή μπορούμε να φέρουμε περασμένες στιγμές του παρελθόντος της ανθρωπότητας στην εποπτεία μας, αυτό δεν είναι παρά ένα είδος μαγικού αποτελέσματος, και δεν αναφέρομαι στην τεχνολογία, αλλά στην αποκατάσταση ενός δίκην υπερβατισμού και sub specie aeternitatis πανοράματος μέσα από το βλέμμα επί του κάθε φορά πεπερασμένου και χρονικώς εντοπιζομένου στο φιλμ.
Ο Χρόνος που μεταμορφώνεται σε Μύθο, η Ιστορία η ίδια σε τελική ανάλυση που μεταβαίνει από την ακολουθία των γεγονότων στην ουσία της, ήτοι τον άχρονο πυρήνα που εγκλείει μέσα της και σε κάθε στάδιο της, πράγμα που το κάνει ορατό ο κινηματογράφος, όλα αυτά θα μπορούσουν να συνιστούν και την φυσική νομοτέλεια κάθε δημιουργίας, με την έννοια της εγελιανής επιστροφής της Ιδέας· το Πνεύμα που ξαναβρίσκει μέσα από την Ιστορία τον εαυτό του.
Όπου το μάτι του κινηματογράφου αναπόφευκτα συναντά την εγελιανή αντίληψη περί "σύνθεσης" και επιστροφής των πραγμάτων στην πρωταρχή τους μέσα από την ιστορική εμπειρία, αλλά σε ένα ανώτερο επίπεδο.
Και αυτό το επίπεδο στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι η κινηματογραφική- κινηματοσκοπική εποπτεία.
Ο θεατής στην ουσία αισθάνεται σαν να παρακολουθεί όχι κάτι που συνέβη κάποτε, αλλά κάτι που συνέβη από πάντοτε.
Πρόκειται ασφαλώς για το νόημα μιας βαθύτερης μυσταγωγίας της θέασης του φιλμικού αρχείου,
το όλως μυστηριακό πέπλο του κόσμου που δραπετεύει απαλά από την υφή των πραγμάτων και γίνεται το πανί μιας, σε τελική ανάλυση déjà vu, κινηματογραφικής προβολής.
Προβολή στην οποία αναμφίβολα εντοπίζεται η γοητεία και μάλιστα η γοητεία της Αλήθειας:
είναι σαν να θυμόμαστε όχι εμείς οι ίδιοι αλλά το Πνεύμα μας.
