Thursday, August 30, 2012

ΝΑΖΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: Το Αυγό του Φιδιού και το Αυγό της Κότας

Πλανάται όποιος πιστεύει ότι ο ναζισμός μπορεί να εξαφανιστεί σε "ομαλές" συνθήκες, ή αν έχει την εντύπωση πως όσο απότομος ήταν ο χρόνος ανόδου του, αλλά τόσο απότομος και ξαφνικός μπορεί να είναι και ο χρόνος της παρακμής και εξαφάνισής του.
Η περίπτωση της Βαϊμάρης (αλλά και άλλες περιπτώσεις) και η αρπαγή της εξουσίας από τον Χίτλερ στην Γερμανία το 1933 λίγες ψευδαισθήσεις μπορεί να προσφέρουν ως προς αυτό.

Δεν θα ήθελα να επαναλάβω πράγματα γνωστά από την Ιστορία και εύκαιρα ανά πάσα στιγμή σε όποιον έχει μια σχετικά ασφαλή γνώση αυτής· εκείνο το οποίο θα ήθελα να υπερτονίσω είναι πως ο ναζισμός δύσκολα (και σε κάθε περίπτωση κάθε άλλο παρά "ομαλά") αποχωρεί από την πολιτική σκηνή μιας χώρας, επειδή ακριβώς δεν συνιστά απλά μια πολιτική ιδεολογία (καρικατούρα πολιτικής ιδεολογίας για την ακρίβεια), ούτε μόνο το τελευταίο ανάχωμα του καπιταλισμού έναντι της ριζοσπαστικοποίησης των μαζών, αλλά, θα έλεγε κανείς, και μια "συνολικότερη" απόπειρα προς ένα ψευδο-"ανθρωπολογικό" άλμα, τόσον επικίνδυνο είναι αλήθεια, όσο επικίνδυνη εμφανίζεται στο κόσμο διηνεκώς και η ανθρώπινη ηλιθιότητα.

Ο ναζισμός στην ουσία επαγγέλλεται μια επιστροφή στο χρόνο (έτσι όπως την έθεσε κατά κύριον λόγο ο αλλοπρόσαλλος φασίστας "φιλόσοφος" Julius Evola), μια αντίδραση και εξέγερση κατά της νεωτερικότητας, θεωρώντας ότι η μοντέρνα καπιταλιστική κοινωνία έχει στεγνώσει τον άνθρωπο από τον "ηρωισμό" του και ακόμα, θεοποιώντας τον πόλεμο ως πόλεμο, κατά κύριο λόγο θεωρώντας τον ως αναγκαία έκφραση του ανθρωπίνου Είναι.
Για έναν πεπεισμένο και συνειδητό ναζιστή, ακόμα και αν όλες οι χώρες του κόσμου αποκτούσαν ναζιστικά ή φιλοναζιστικά καθεστώτα, ο πόλεμος δεν θα έπαυε· θα συνέχιζαν να πολεμούν μεταξύ τους για να δουν ποιος "είναι ο καλύτερος".

Πράγμα άλλωστε λογικό στο βαθμό που ο ναζισμός δεν είναι μόνο σπλάγχνο από τα πιο σκοτεινά έγκατα του καπιταλισμού, αλλά και η έξοδος κινδύνου γι' αυτόν σε περίπτωση βέβαια "αριστερού κινδύνου". Δεν μπορεί συνεπώς παρά να ανάγει την υπέρτατη αρχή του καπιταλισμού, το "bellum omnium contra omnes", έτσι όπως κατά μία έννοια την διέγνωσε ο Thomas Hobbes στο μνημειώδες για τους Νέους Καιρούς έργο του "Λεβιάθαν", στην πιο ωμή, γυμνή και χωρίς περιστροφές αλήθειά της:
αν ο σύγχρονος κόσμος είναι ΠΡΩΤΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑ ένα πεδίο μάχης σε οικονομικό πεδίο, και ο πόλεμος είναι -κατά Klauzewicz- "η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα", τότε για τον ναζισμό ισχύει το ακριβώς αντίθετο: γι'αυτόν, η πολιτική είναι η συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα, καθώς σπρώχνει την οικεία αλήθεια του καπιταλισμού στον πλέον αφτιασίδωτο πυρήνα της:
ο ναζισμός πάνω απ'όλα επιζητεί ένα κόσμο-πεδίο μάχης στα όπλα.


Η όλη ναζιστική παρανοϊκή ψυχοπαράκρουση όσον αφορά το μέλλον που επιζητεί για τον άνθρωπο είναι ένα μείγμα χυδαίου ιστορικισμού, συμπλεγματικής προγονολατρείας, εκλεκτικού και έξαλλου αποκρυφισμού καθώς και ακατάσχετου και φρενήρους λαϊκισμού.

Πρόκειται στην ουσία για ένα οντολογικό τσίρκο που παίρνει την μορφή πολιτικής ιδεολογίας και πράξης μόνο και μόνο για να καταστεί δυνατόν να χειραγωγηθεί η κοινωνία προς τις φαντασιώσεις των εκάστοτε φυρερίσκων και των ακολούθων τους, που ως επί το πλείστον είναι άνθρωποι αμόρφωτοι ή ημιμαθείς, ή ακόμα με σοβαρές ψυχοπαθολογικές διαταραχές.

Κατά συνέπεια, όταν μια (αντι)κοινωνική ομάδα, όπως οι ναζί, επιχειρεί ένα "ανθρωπολογικό" άλμα στο παρελθόν, το χάος και τον ..."νέο άνθρωπο" που θα περνά τις ημέρες της ζωής του πολεμώντας, "τιμώντας" τους "ήρωες του παρελθόντος" και μετέχοντας στις παγανιστικές-αποκρυφιστικές λατρευτικές γιορτές της "φυλής" και του "αίματος", και διεκδικεί ακριβώς γι'αυτό το λόγο την εξουσία, τότε δεν έχουμε τίποτα που να θυμίζει ένα "φυσιολογικό" κόμμα ή οργάνωση, αστικό ή επαναστατικό , κοινοβουλευτικό ή εξωκοινοβουλευτικό, αλλά στην κυριολεξία μια συμμορία, και μάλιστα κατειλημμένη από τα πλέον επικίνδυνα και μισανθρωπικά φαντασιακά.

Μια συμμορία που στην πραγματικότητα δρα πολιτικά προς όφελος μη πολιτικών αλλά "ανθρωπολογικών" αρχών δεν έχει, όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κάποιος, καμμία αναστολή προς οιανδήποτε εγκληματικότητα.
Και ούτε βέβαια διστάζει μπροστά σε οποιοδήποτε ψέμμα. Κάποια στιγμή ο ναζισμός μπορεί να υποδυθεί, σε πείσμα της ιστορίας του, μια πιο "νομιμόφρονα" εθνικιστική οργάνωση, αλλά θα πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο, πως δύσκολα οι οπαδοί μιας ναζιστικής οργάνωσης θα αντέξουν πάνω από ένα χρονικό διάστημα την αυτολογοκρισία, την αυτοκαταπίεση και την "ρυθμισμένη έκφραση".
Κάποτε ο ναζιστής εαυτός τους θα πρέπει να μιλήσει πλήρως ελεύθερα (όπως το βλέπουμε στις μέρες μας) και να διεκδικήσει αγανακτισμένα το πραγματικό πρόσωπό του, πέρα από το "κοινοβουλευτικό" προσωπείο που του επιβάλλει η σκοπιμότητα της απρόσκοπτης συμμετοχής του σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία και ο φόβος "να μην τρομάξει ο κόσμος".

Από αυτή την άποψη πλανώνται πλάνην οικτρά, όσοι πιστεύουν ακολουθώντας τα αχνάρια της ιστορικής σοσιαλδημοκρατίας του 20ού αιώνα, ότι μια ναζιστική οργάνωση μπορεί να τεθεί σε κάποια "όρια", εντός των οποίων θα ελέγχεται και θα μπορεί να καθίσταται προβλέψιμη.
Πλανώνται ακόμα μεγαλύτερη πλάνη όταν πιστεύουν ακόμα πως "ο κόσμος θα καταλάβει σχετικά γρήγορα τι είναι και θα τους εγκαταλείψει".

Ούτε το ένα, ούτε το άλλο θα συμβεί, και αυτό δυστυχώς είναι ένα μάθημα της Ιστορίας που οι ενδιαφερόμενοι δεν φαίνεται να το έχουν αφομοιώσει αρκετά...

Κατ'αρχάς, Ο ΜΟΝΟΣ ΛΟΓΟΣ ύπαρξης μιας ναζιστικής οργάνωσης σε ένα κοινοβούλιο είναι να δημιουργήσει ευνοϊκές προοπτικές για ένα πραξικόπημα αρπαγής της εξουσίας· πραξικόπημα που μπορεί να έχει την μορφή ενός "κοινοβουλευτικού" πραξικοπήματος (όπως εκείνο που ανέβασε τον Χίτλερ στην εξουσία), ή και με απευθείας απόπειρα στρατιωτικής δικτατορίας ακόμη.

Ο ναζισμός ΔΕΝ ενδιαφέρεται ποτέ στα σοβαρά για τα κοινοβούλια και τις εκλογές. Ενδιαφέρεται ΜΟΝΟ για τον πόλεμο.

Οι σοσιαλδημοκράτες αενάως, είναι αλήθεια πως ποτέ δεν πρόκειται να το καταλάβουν αυτό. Εναπόκειται συνεπώς στην πιο ριζοσπαστική Αριστερά να κατανοήσει εγκαίρως τον κίνδυνο και να λάβει τα μέτρα της μέσω της ανάπτυξης ενός ευρέως λαϊκού αντιφασιστικού κινήματος πέρα από τις τυπικές και πλέον κάπως γραφικές "διαδηλώσεις" (αν και όποτε γίνονται και αυτές). Και ακόμα με την ανάπτυξη επιτροπών αντιφασιστικού αγώνα σε κάθε πόλη, συνοικία και γειτονιά.

Γιατί η Αλήθεια δεν είναι ποτέ ομαλή αλλά πάντοτε επικίνδυνη.

Και εκείνος που καταλαβαίνει ότι δεν έχει νόημα να "τσουγκρίζονται" στο πασχαλιάτικο εορταστικό τραπέζι του κοινοβουλευτικού υπνωτισμού το αυγό του φιδιού με το αυγό της κότας (γιατί σε αυτή την περίπτωση η Ιστορία μας έχει δείξει καλά πως εκείνο το αυγό που θα σπάσει είναι το σοσιαλδημοκρατικό αυγό), ξέρει επίσης πολύ καλά πως "αν δεν σπάσεις αυγά δεν κάνεις ομελέττα".



Saturday, August 25, 2012

BORIS BLACHER: "Poem für großes Orchester" (1974)

Μια ενδιαφέρουσα μορφή της αμιγούς μοντερνιστικής περιόδου του 20ού αιώνα ο Γερμανός συνθέτης Boris Blacher (1903 -1975) γεννήθηκε στην πόλη Niuzhuang της Μαντζουρίας και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Κίνα και την Ασιατική Ρωσία (ο πατέρας του που δούλευε ως υπάλληλος τράπεζας σε αυτές τις μακρινές επικράτειες ήταν στην εθνικότητα Ρωσο-εσθονός ενώ η μητέρα του Γερμανίδα).
Το 1922 ο Blacher εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο όπου ξεκίνησε να σπουδάζει αρχιτεκτονική και μαθηματικά, για να τα εγκαταλείψει ωστόσο λίγο αργότερα προς χάριν της σπουδής της μουσικής τέχνης.

Έκτοτε η καρριέρα του απέβη ιδιαίτερα σημαντική (με μεγάλο εμπόδιο ενδιάμεσα βέβαια την επικράτηση των ναζί στην εξουσία οι οποίοι και ανακήρυξαν την μουσική του ως "entartete Kunst" - αποσυντιθέμενη τέχνη, πράγμα που του στοίχισε και την έδρα διδασκαλίας που είχε στο Κονσερβατόριο της Δρέσδης), μιας και δεν του έλειψαν ούτε η πρωτοτυπία ούτε η συνθετική ικανότητα, και επηρεαζόμενος κατά το μάλλον ή ήττον από μορφές όπως ο Stravinsky, ο Schoenberg, ο Milhaud,ο Bartók καθώς και άλλοι.

Το προσωπικό στυλ του είναι ωστόσο αρκετά παράξενο και ασυνήθιστο όσο παράξενη και ασυνήθιστη είναι και η καταγωγή του. Αξίζει να προσέξετε ιδιαίτερα το "Poem für großes Orchester", έργο του 1974, που επέλεξα να ακούγεται ολόκληρο από το mixpod δεξιά, και το οποίο είναι αφιερωμένο στην χορεύτρια του θεάτρου Tatjana Gsovsky.

Την Φιλαρμονική Ορχήστρα της Φρανκφούρτης διευθύνει ο Έλληνας μαέστρος Νίκος Αθήναιος, σε ηχογράφηση του 1994.



Saturday, August 18, 2012

OLD KARACHI, 1942 (a film by an unknown British soldier)


Μιας και εσχάτως γίνεται λόγος για την πακιστανική κοινότητα στην Ελλάδα (και τα συνήθη νεοναζιστικά λαϊκιστικά παραληρήματα γέμουν όπως πάντα από το δόγμα της "συλλογικής ευθύνης"), σκέφτηκα να αναρτήσω ένα πολύ σπάνιο φιλμ αρχείου με εικόνες από το Καράτσι κατά το έτος 1942 (προτού το Πακιστάν αποσχισθεί ως κράτος από την Ινδία) , όταν ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος τελείτο εν πλήρη εξελίξει σε Ευρώπη, Αφρική και Ασία.

Το φιλμ είναι πολύ σημαντικό, γιατί δείχνει με τον τρόπο του και στην εικονοληπτική περιστασιακότητά του εκφάνσεις της ανισόμερης ανάπτυξης του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο που είναι βέβαια και η πρωτογενής αιτία του πολέμου και της μετανάστευσης στον τρίτο κόσμο.

Άλλωστε, όπως έλεγε και η κορυφαία Εβραιογερμανίδα φιλόσοφος Hannah Arendt, "ο τρίτος κόσμος δεν είναι μια πραγματικότητα αλλά μια ιδεολογία".
Και μόνο κάτω από αυτό το πρίσμα μπορεί να εκτιμήσει κάποιος διάφορα φαινόμενα, μακριά από την μικροαστική ρατσιστική καχυποψία και την νεοναζί ψυχοπαράκρουση.

Η σφοδρή σύγκρουση και ενότητα αντιθέτων ανάμεσα σε παλαιοκρατικές κοινωνικές δομές και έναν αποικιοκρατικό καπιταλισμό είναι και η αντίφαση που διαπερνάει ακόμα και σήμερα τις περισσότερες χώρες της Ασίας.

Εβδομήντα χρόνια μετά, το Καράτσι συνεχίζει να υφίσταται απίστευτα εξαθλιωμένο με εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες ηρωίνης (που είναι πάμφθηνη εκεί) να καταρρέουν στους δρόμους και τις πλατείες του και με την αγωνία του συνόλου πληθυσμού που αδυνατεί να σιτιστεί -σε ένα κράτος που κατά τα άλλα βέβαια είναι πυρηνική δύναμη!-, ολοένα να αυξάνει.

(Δεν είναι άλλωστε και η Βόρειος Κορέα που πραγματοποίησε δυο δοκιμές πυρηνικών βομβών και εκτόξευσε δορυφόρο στο διάστημα η οποία κάθε τρεις και λίγο ζητάει από την Δύση επισιτιστική βοήθεια;)

Συζητούσα κάποτε μέσω του διαδικτύου με έναν Πακιστανό σκακιστή που έμενε στο Καράτσι, δάσκαλο στο επάγγελμα και λάτρη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας. Ήταν ένας βαθειά απελπισμένος άνθρωπος που σκεφτόταν να αφήσει για κάποια χρόνια την οικογένεια και τα παιδιά του και να πάει μετανάστης στην Σαουδική Αραβία.

Όμως ο Τρίτος Κόσμος, -και ξαναθυμόμαστε την Arendt- δεν κατέστη δυνατό να γκεττοποιηθεί σε ηπείρους. Γιατί δεν έχει ήπειρο, δεν έχει πατρίδα, δεν έχει εθνικότητα.

Γιατί ο Τρίτος Κόσμος σήμερα είναι πια παντού· από το Καράτσι και την Ζιμπάμπουε μέχρι την Αθήνα, το Βερολίνο και την Νέα Υόρκη.

Τρίτος Κόσμος πλέον, και εν έτει 2012 είναι το άλλο όνομα του πλανήτη Γη.


Friday, August 10, 2012

Ο Slavoj Žižek για τις Pussy Riot

Για την υπόθεση των Pussy Riot έγραψα εδώ. Η δίκη συνεχίζεται στην Μόσχα, μέσα σε ένα πραγματικά μεσαιωνικό κλίμα, ανάμεσα σε έξαλλους "δικαστές" του Πούτιν και υστερικούς παπάδες οι οποίοι ζούνε βέβαια στο κόσμο τους, τον κόσμο της υποτέλειας και της δουλοπρέπειας τόσο προς τον εδώ και αρκετά χρόνια νέο τσάρο της Ρωσίας όσο και προς τον Πατριάρχη "πασών των Ρωσιών κλπ.".

Παρ'όλ'αυτά οι διεθνείς αντιδράσεις από οργανώσεις, φορείς, διανοούμενους και καλλιτέχνες πληθαίνουν φέροντας τον νεοτσαρικό μηχανισμό σε δύσκολη θέση πέρα από την γελοία θέση στην οποία ούτως ή άλλως βρίσκεται.

Ο συμπαθέστατος Σλοβένος διανοούμενος της ριζοσπαστικής αριστεράς Slavoj Žižek, γνωστός για το πολύ αξιόλογο έργο του πάνω στην πολιτική φιλοσοφία (ανεξάρτητα από τις όποιες διαφωνίες μπορεί να έχει κανείς πάνω σε διάφορα σημεία των θέσεων ή των σκέψεών του), υποστήριξε και αυτός, με τον γνωστό πνευματώδη τρόπο του τις νεαρές κοπέλλες που βρίσκονται φυλακισμένες από το βοναπαρτιστικό καθεστώς του Πούτιν.

Το κείμενο του Slavoj Žižek που ακολουθεί, είναι αναδημοσίευση από το left.gr



Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ

του Slavoj Žižek

Τα μέλη των Pussy Riot κατηγορούνται για βλασφημία και μίσος κατά της θρησκείας. Τι συμβαίνει πραγματικά; Η απάντηση είναι απλή: η πραγματική βλασφημία δεν είναι άλλη από την κατηγορία που τους προσάπτει το κράτος, ότι δηλαδή έχει μετατρέψει σε ‘μίσος κατά της θρησκείας’ κάτι που δεν ήταν τίποτ’ άλλο παρά μία ξεκάθαρη πολιτική πράξη διαμαρτυρίας ενάντιον μίας καθεστηκυίας ελίτ. Ας θυμηθούμε το περίφημο απόφθεγμα του Μπρεχτ «τι είναι η κλοπή μιας τράπεζας μπροστά στην ίδρυση μίας καινούργιας;»

Μία καινούργια εκδοχή του ίδιου ερωτήματος μας έδωσε το 2008 η Wall Street: τί είναι η κλοπή μερικών χιλιάδων δολλαρίων, που οδηγεί κάποιον στην φυλακή, μπροστά στην κερδοσκοπία, που ενώ στερεί δεκάδες εκατομμύρια πολίτες από τις αποταμιεύσεις και τα σπίτια τους, επιβραβεύεται στην συνέχεια από το κράτος με υψηλότατους τίτλους τιμής.

Και να που τώρα, η Ρωσία μας προσφέρει ακόμα μία εκδοχή, αυτή την φορά με την μορφή κρατικής εξουσίας: τί είναι μία μικρής εμβέλειας άσεμνη πρόκληση των Pussy Riot μέσα σε μία εκκλησία μπροστά στην γιγαντιαία αισχρή πρόκληση που συνιστά η δίωξή τους από ένα κράτος που γελοιοποιεί κάθε έννοια νόμου και τάξης;

Ήταν άραγε η πράξη των Pussy Riot κυνική; Υπάρχουν δύο είδη κυνισμού, ο πικρός κυνισμός των καταπιεσμένων που στόχο έχει να ξεσκεπάσει την υποκρισία της εξουσίας, κι εκείνος των καταπιεστών που καταπατούν τις αρχές που οι ίδιοι διακηρύττουν. Ο κυνισμός των Pussy Riot ανήκει στην πρώτη κατηγορία, ενώ αυτός των εχόντων εξουσία- γιατί τάχα να μην ονομάσουμε την αυταρχική τους βιαιότητα Prick Riot – ανήκει στην δεύτερη, που είναι άλλωστε και πανταχού παρούσα.

Το 1905 ο Λέον Τρότσκι χαρακτήρισε την τσαρική Ρωσσία σαν έναν σατανικό συνδυασμό Ασιατικού δεσποτισμού και Ευρωπαϊκής χρηματιστηριακής αγοράς. Μήπως δε γίνεται ολοένα και πιο επίκαιρη αυτή η περιγραφή όταν αναφέρεται στην σύγχρονη Ρωσία; Μοιάζει άλλωστε να αναγγέλλει την ανάδειξη μίας νέας φάσης του καπιταλισμού, του καπιταλισμού με Ασιατικές αξίες (που ασφαλώς δεν αφορούν την Ασία, αλλά τις αντιδημοκρατικές τάσεις του σύγχρονου παγκόσμιου καπιταλισμού). Αν δούμε τον κυνισμό σαν τον αδίστακτο πραγματισμό της εξουσίας, η οποία και κοροϊδεύει τις ίδιες της τις αξίες, τότε οι Pussy Riot αναδεικνύονται ως η ενσάρκωση του αντι-κυνισμού. Το μήνυμά τους είναι σαφές: ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑΣ. Είναι καλλιτέχνες που ασχολούνται με τις ιδέες με την πιο υψηλή μορφή της έννοιας, δηλαδή συμβολίζουν οι ίδιες μία Ιδέα. Γι αυτό φοράνε και κουκούλες, σαν μάσκες χάρη στις οποίες αποποιούνται της ατομικότητάς τους και κερδίζουν την ελευθερία της ανωνυμίας. Το μήνυμα δηλαδή είναι ότι όποια και να συλληφθεί δεν έχει σημασία, γιατί δεν εκπροσωπούν υποκείμενα, δεν είναι άτομα, είναι μία Ιδέα. Γι αυτό άλλωστε αποτελούν και τέτοια απειλή: μπορεί κανείς να συλλάβει ένα άτομο, αλλά όχι τόσο εύκολα μία Ιδέα.

Γι΄ αυτό και ο πανικός των εχόντων εξουσία- όπως φάνηκε από την γελοιωδέστατα βίαιη αντίδρασή τους- είναι πλήρως δικαιολογημένος. Όσο πιο βίαια αντιδρούν, τόσο πιο σημαντικά σύμβολα γίνονται οι Pussy Riot. Το αποτέλεσμα άλλωστε των μέσων καταστολής είναι ότι οι Pussy Riot έγιναν μέσα σε λίγες μέρες ένα οικείο όνομα σ΄ όλο τον κόσμο. Όσες απαρτίζουν τις Pussy Riot έχουν μετατραπεί σε παγκόσμιο σύμβολο, και είναι ιερό καθήκον όλων μας να αποτρέψουμε να πληρώσουν στο πετσί τους το τίμημα γι’ αυτό.

Μετάφραση: Χαρά Κούκη


Tuesday, August 7, 2012

ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΔΟΓΜΑ

Η μονολιθικότητα είναι συνήθως ίδιον των θρησκειών και των δογμάτων, αλλά όχι μόνο. Χαρακτηρίζει, θα έλεγε κανείς, μια σύνολη στάση του φοβισμένου ανθρώπινου νου απέναντι στο χάος και την πολυπλοκότητα της ζωής και εκφράζει με υπαρξιακή επειγότητα την ανάγκη για μια αρπαγή σωτηρίας από απλές εννοιολογικές φόρμουλες και πιστοληπτικά σχήματα που αίρουν το πολύπλοκο της ζωής και της σκέψης προς μία κατεύθυνση και μόνον.

Κατά συνέπεια, το δόγμα εξ αρχής επιλέγει χωρίς (αναγκαία) κριτήρια ανάμεσα σε μια πληθώρα επιλογών εκείνα τα γνωρίσματα και τις αρχές που του επιτρέπουν να πιστεύει πως θα δομήσει με όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικό τρόπο ένα φαντασιακό-πραγματολογικό εξορκισμό κατά του κακού, των αντιξοοτήτων κλπ.
Το δόγμα επομένως είναι μια δρώσα αυθαιρεσία (στο βαθμό που δεν είναι αναντικατάστατο και κάλλιστα μπορεί να δομηθεί από άλλες επιλογές), κατά την οποία πολύ απλά, για να μπορέσουν κάποιες επιλογές να αποφέρουν πρακτικό αντίκρυσμα θα πρέπει να αποκλειστούν κάποιες άλλες (εξ ίσου αυθαίρετες ή αντικαταστάσιμες βέβαια).

Αυτό όμως που είναι αυτονόητο για τη θρησκεία, τουτέστιν ο δογματισμός, δεν είναι αυτόματα εξυπακουόμενο για τις πολιτικές ιδεολογίες. Επειδή όταν μια πολιτική ιδεολογία αρχίζει και λειτουργεί ως "κλειστό σύστημα" αυτοαναφορών και αποκλεισμών σε ο,τιδήποτε δεν το αναγνωρίζει ως "δικό της" ή "συγγενικό" προς αυτήν, τότε η πολιτική ιδεολογία έχει ήδη καταστεί ένα υποκατάστατο θρησκείας, ή στην κυριολεξία μια θρησκεία.

Η Αριστερά, ως γενική έννοια που μπορεί να περιλάβει πολλές ετερόκλητες ή και αντικρουόμενες τάσεις, οφείλει πάντοτε να ξεπερνάει την παγίδα της θρησκευτικότητας και να μην επιτρέπει στον εαυτό της οποιαδήποτε αγκύλωση σε σχήματα μιας κατεύθυνσης και μόνον.

Ο Μαρξ, οι Αναρχικοί, ο Λένιν, ο Τρότσκι, η Λούξεμπουργκ, ο Ντουρούτι, ο Τσε, ο Καστοριάδης, ο Νέγκρι, ακόμα και ο Μάο που είναι σαφώς σε κατώτερο θεωρητικό επίπεδο από τους προηγούμενους, κ.ά. , ο καθένας τους έχει πει πολύ σημαντικά πράγματα αλλά και εξαιρετικά άστοχα πράγματα.

Για να δώσω ένα παράδειγμα: ο Λένιν είναι απίστευτα ευφυής όταν μιλάει για την σχέση Κράτους και Επανάστασης ή τον Ιμπεριαλισμό, αλλά πολύ "πρωτόγονος" ή σχεδόν στοιχειακός όσον αφορά την έκθεση και ανατροπή των επιχειρημάτων των αντιπάλων του.

Για να δώσω και ένα άλλο παράδειγμα: ο Καστοριάδης έχει πει μερικά θαυμάσια πράγματα για την Άμεση Δημοκρατία και το φαντασιακό του καπιταλισμού, αλλά ψελλίζει σχεδόν νηπιακές (και αντιδραστικότατες) ανοησίες για την Ρωσική Επανάσταση ή τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην Ελλάδα.


Δεν έχει συνεπώς νόημα να ανακηρυχθεί κάποιος εξ αυτών ως ο κεντρικός "ήλιος" μιας αριστερής ιδεολογίας, γιατί κάτι τέτοιο λίγο απέχει από το να καταρρεύσει σε ένα αυθαίρετο "θρησκευτικό" σχήμα η όλη υπόθεση της Αριστεράς.

Και αν θα επιβιώσει η Αριστερά στους νέους κρίσιμους καιρούς που ξανοίγονται σήμερα αυτό θα γίνει ξεπερνώντας η ίδια κάθε "μονοκόμματη" ιδεολογία και κατανοώντας ότι υπάρχουν πολλές αλήθειες μεν στις "ιερές μορφές" του παρελθόντος αλλά και πολλές πλάνες εξ ίσου.

Γιατί δεν είναι οι άνθρωποι για τα γραπτά, αλλά τα γραπτά για τους ανθρώπους.

Και μονάχα αν το έχει κανείς υπ' όψιν του αυτό μπορεί να απαλλαγεί από εκείνο που του είναι "γραπτό" από την "μοίρα" του καπιταλισμού, αφήνοντας την ίδια την ζωή να συνενώσει πλέον στην πράξη π.χ. τον Λένιν με τον Καστοριάδη ή την Λούξεμπουργκ με τον Τρότσκι και όχι παραδίδοντας κάτι που μπορεί να αποδώσει καρπούς μόνον εν τη προόδω σε a priori "ιδεολογικά ξεκαθαρίσματα" όπως επίσης και σε αδιέξοδες, φανατικές επιχειρηματολογίες και αντεγκλήσεις που απλά καθυστερούν το μέλλον.

Τα γραπτά ποτέ δεν μπορεί να είναι πιο πολύτιμα από την Αλήθεια.

Γιατί και το ίδιο το μέλλον, πολύ απλά, δεν είναι "γραπτό".


Wednesday, August 1, 2012

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΤΩΝ PUSSY RIOT ΣΤΗΝ ΜΟΣΧΑ

Ομολογώ ότι δεν είμαι ειδικός περί της punk μουσικής, πολλώ δε μάλλον περί της ρωσσικής punk.
Όμως το μέγα ζήτημα που προέκυψε στην νεοτσαρική Ρωσία
του Βλαντιμίρ Πούτιν και που έχει να κάνει με την δίκη τριών νεαρών γυναικών, μελών του φεμινιστικού punk συγκρότηματος "Pussy Riot" για "χουλιγκανισμό με κίνητρο το θρησκευτικό μίσος" κάθε άλλο παρά μουσικολογικό είναι και σίγουρα δείχνει με τον τρόπο του την βαθειά παρακμή της σημερινής Ρωσίας, όσον αφορά τα στοιχειώδη πολιτικά δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες - έστω και αυτές τις τυπικές μιας "δυτικής δημοκρατίας".

Οι νεαρές γυναίκες κατέλαβαν για περίπου μία ώρα τον ορθόδοξο καθεδρικό ναό του "Σωτήρος Χριστού" στην Μόσχα, στον χώρο του οποίου και διεξήγαγαν μια μίνι συναυλία. Εκεί τραγούδησαν ανάμεσα σε άλλα και μια "πανκ προσευχή" κατά του Πούτιν, τον οποίον θεωρούν (και σωστά) ένα είδος δικτάτορα και όνειδος για την σημερινή Ρωσία.

Ο Πούτιν σε μια επίδειξη απώλειας κάθε σοβαρότητας και στοιχειώδους αυταξιοπρέπειας διέταξε την σύλληψή τους, δείχνοντας με τον τρόπο του πόσο αδύναμος είναι κάθε ηγεμών απέναντι ακόμα και σε μια προφανώς μη άμεσα επικίνδυνη για την εξουσία του ακτιβιστική-καλλιτεχνική ενέργεια.

Από κοντά, ως μέγας προσβεβλημένος και θιγόμενος, ο Πατριάρχης της Ρωσσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας Κύριλλος, (που στις τελευταίες εκλογές λειτούργησε ανοιχτά και ξεδιάντροπα ως κομματάρχης του Πούτιν), ο οποίος σε μια υστερική δήλωσή του στα μέσα ζητεί τις κεφαλές των νεαρών γυναικών "επί πίνακι".

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πως ο πλέον αντιδραστικός και σκοταδιστικός θεσμός στην ιστορία της Ρωσίας, η Εκκλησία, δεν θέλει και ιδιαίτερα πολλές αφορμές για να επιδοθεί σε ένα κυνήγι "μαγισσών" και witchcraft κατά παντός που αμφισβητεί την πνευματική εξουσία της.
Άλλωστε η ίδια συμμετείχε υπερενθουσιωδώς σε
κάθε πολιτικό και πολιτισμικό πισωγύρισμα σε αυτή την αχανή χώρα ανά τους αιώνες, με ανάλογο τρόπο που στον ελλαδικό χώρο ο ανώτερος κλήρος ήταν η κύρια αιτία για την έλλειψη μιας σοβαρής ανάκλασης της Ευρωπαϊκής Αναγέννησης και του Διαφωτισμού και ακόμα, ο ισχυρότερος εξουσιαστικός ιδεολογικός μηχανισμός συντήρησης μιας όλως καθυστερημένης τουρκο-ορθόδοξης κουλτούρας ως πολιτισμικό πρότυπο και modus vivendi για τους κατοίκους αυτής της χώρας.

Αυτό που εντυπωσιάζει όμως ιδιαίτερα στην περίπτωση των Pussy Riot, είναι η απώλεια κάθε προσχήματος και κάθε παραπλανητικού προπετάσματος καπνού όσον αφορά την σύμπνοια της Ορθόδοξης Εκκλησίας με το βοναπαρτιστικό και διεφθαρμένο κράτος του Πούτιν.

Ο παπάς και ο πρώην KGBίτης ηγεμών μαζί και εναντίον μιας ...πανκ νεολαιίστικης γκρούπας, εν τω μέσω μάλιστα μιας διαρκώς αυξανομένης οικονομικής εξαθλίωσης του ρωσσικού λαού.

Φαρσοειδές σκηνικό, σίγουρα.

Αυτή είναι η εικόνα μιας πολιτισμικά πλήρως παρηκμασμένης Ρωσίας σήμερα, της χώρας που πρώτη στην Ιστορία χειραφετήθηκε από τσάρους, βοναπαρτίσκους, γελοίους ιεράρχες και γενικώτερα από ποικίλα φρούτα αυτού του είδους, φέροντας εις πέρας μια μεγαλειώδη Επανάσταση (πριν την καταστρέψει ο Στάλιν που είχε διατελέσει άλλωστε και παπαδοπαίδι· κάτι θα ήξερε από τότε).

Στο βίντεο κατωτέρω μπορείτε να παρακολουθήσετε την κατάληψη του Ορθόδοξου Καθεδρικού που τόσο ...τρόμαξε τον Κύριλλο και τον Πούτιν.

Τα μέλη των Pussy Riot που προφυλακίστηκαν από τον Μάρτιο και δικάζονται αυτές τις ημέρες, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο καταδίκης σε ποινές που φτάνουν μέχρι και τα 7 χρόνια(!), ενώ χαρακτηρίστηκαν ορθότατα από την Διεθνή Αμνηστία ως "πολιτικές κρατούμενοι".