Saturday, March 8, 2014

JOHANN LUDWIG KREBS: ένας μεγάλος συνθέτης του γερμανικού baroque εκκλησιαστικού οργάνου


 

Η παροιμία λέει σαφώς πως "με όποιον δάσκαλο καθήσεις, τόσα γράμματα θα μάθεις". Με δάσκαλο τον Johann Sebastian Bach, θα έλεγε κάποιος πως απαγορεύεται ή είναι όλως απαράδεκτο να μην προκύψεις και είσαι καλός συνθέτης και στην συγκεκριμένη περίπτωση ένας έξοχος, κατά κύριον λόγο, οργανίστας συνθέτης.

Ιδιαίτερα δε αν ο Bach σε θεωρούσε και ως τον πιο "καλό μαθητή" του.

Αυτή είναι η ιστορία ενός πολύ μεγάλου μάστερ του γερμανικού baroque εκκλησιαστικού οργάνου, του Johann Ludwig Krebs (1713 - 1780), του οποίου η εξαίρετη μουσική δημιουργία περιέπεσε στην αφάνεια επί μακρόν, όπως άλλωστε και του δασκάλου του, Johann Sebastian Bach (αλλά και του δασκάλου του Bach, του ιδιοφυούς και πρωτοποριακού Dieterich Buxtehude) για να αρχίσει να ανασύρεται από την λήθη σχεδόν δύο αιώνες μετά (για τον Bach χρειάστηκε "μόλις" ένας αιώνας για να βγει από την αφάνεια και να αποκτήσει την παγκόσμια φήμη που έχει έως σήμερα).

Ο Johann Ludwig Krebs γεννήθηκε στο Buttelstedt και ο πατέρας του υπήρξε ένας γνωστός οργανίστας στους καιρούς του.
Αφού μαθήτευσε παρά τω πλευρώ ενός, όπως ήδη προελέχθη, Johann Sebastian Bach και έχοντας επιδείξει άρτιες εκτελεστικές ικανότητες μαζί με μια ευχέρεια και δυναμική στην αντίστιξη που συναγωνιζόταν εκείνη του δασκάλου του, προσπάθησε ανεπιτυχώς να βρει μια θέση οργανίστα σε κάποιον καθεδρικό ναό για να αρκεστεί τελικώς σε μικρότερες θέσεις, φτάνοντας μάλιστα κάποτε στο σημείο να δουλέψει για φαγητό και όχι για χρήματα για να θρέψει τα επτά παιδιά του.

Έχει λεχθεί πως ο καιρός του δεν ευνοούσε πλέον τους baroque συνθέτες, και αυτό είναι σίγουρα κάτι που εξηγεί ικανοποιητικά τις βιοποριστικές δυσκολίες του Krebs. 
Όμως σε καμμία περίπτωση, πιστεύω, δεν ήταν η μουσική του "old fashioned" στην εποχή του, όσο και αν το galant στυλ είχε κατακτήσει τότε το ευρωπαϊκό σύμπαν.
Ο λόγος γι' αυτό, είναι ότι εγώ προσωπικά τουλάχιστον δεν θεωρώ τον Krebs ακριβώς ή μόνο baroque συνθέτη. 
Σίγουρα, η κυρίαρχη τάση του έτσι όπως φαίνεται στην σύνθεσή του είναι baroque, όμως είναι ταυτόχρονα, έχω  την εντύπωση,  και κάτι "άλλο".
Με τρόπο που φέρνει στo νου και τηρουμένων των αναλογιών ανάμεσα σε κατά πολύ διαφορετικές μουσικές εκφράσεις την  μουσική του Telemann που πάει σαφώς πολύ πέρα από το baroque. 

 

Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, δεν έχουμε εδώ το βορειογερμανικό baroque, έτσι όπως το συνηθίσαμε από τον Buxtehude και τον Bach και ίσως ο όρος "μετα-baroque" σε αυτή την περίπτωση δεν είναι και τόσο αδόκιμος.

Πραγματικά εξαίρετος συνθέτης, στα δε καλύτερα έργα  του στο εκκλησιαστικό όργανο συναγωνίζεται άνετα τον Johann Sebastian Bach, και είναι θέμα χρόνου και μόνο, έστω και αρκετά καθυστερημένα ο Krebs να αποκτήσει μια τεράστια φήμη στο κοινό της κλασσικής και baroque μουσικής, με τη  συνδρομή φυσικά των καταλλήλων ηχογραφήσεων, όπως για παράδειγμα της μνημειώδους ηχογράφησης της Beatrice-Maria Weinberger που περιλαμβάνει σε εννέα volumes-CDs το σύνολο έργο του Krebs για   το εκκλησιαστικό όργανo.
Άψογη δουλειά από μια από τις πιο λαμπρές ερμηνεύτριες του εκκλησιαστικού οργάνου στην εποχή  μας· αξίζει οι φίλοι του γερμανικού baroque οργάνου να αγοράσετε την σειρά, θα εκπλαγείτε τόσο από τον ήχο όσο και από την εκτελεστική απόδοση του έργου του Krebs.

Ως ένα μικρό δείγμα της πολύ μεγάλης τέχνης του Krebs μπορείτε να ακούσετε στο κατωτέρω βίντεο ένα από τα πλέον γνωστά κομμάτια του συνθέτη , το πραγματικά πανέμορφο Fantasy for Oboe and Organ In F Minor με τον Vladimir Kurlin στο όμποε και τον Sergei Tsasorin στο όργανο .