Wednesday, January 27, 2016

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΑΚΙ, ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ, ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (Μέρος Ε')


 


82. Το σκάκι όχι μόνον ως παιγνίδι, τέχνη και επιστήμη αλλά, ακόμα, και  ως έμμεσο ερωτικό παιγνίδι ανάμεσα στα δύο φύλα, όπως αναπόφευκτα προκύπτει πολλές φορές.
Όταν ένας άντρας και μια γυναίκα παίζουν σκάκι, συχνά είναι αδύνατον να αποφύγουν ....ευτυχείς "παρενέργειες", είτε αυτές μένουν στη σκέψη με ...προοπτικές, είτε περνούν πολύ άμεσα σε ...πρακτικό επίπεδο.
Ποιος δεν θυμάται την υπέροχη "chess scene" από την ταινία "The Thomas Crown Affair" (1968) με τον  Steve McQueen να παίζει σκάκι με την Faye Dunaway και τελικώς να καθίσταται αδύνατον να ...συγκρατηθεί.




83. Το μυστικό είναι απλό. Το σκάκι, πέρα από όλα τα άλλα, και συντρεχουσών των ελαχίστων καταλλήλων προϋποθέσεων (οι "αντίπαλοι" είναι άντρας και γυναίκα, υπάρχει φυσική έλξη μεταξύ τους) συνοψίζει με εξαιρετικά ερεθιστικό τρόπο την διαμάχη ανάμεσα στα δύο φύλα, η οποία εδώ προάγεται σε μια ανωτέρου τύπου αντιπαράθεση (καθαρής νοημοσύνης) αυξάνοντας αυτόματα την "θερμοκρασία" .

84. Όταν ένας άντρας και μια γυναίκα μεταμορφώνουν κάποιες φορές το παιγνίδι εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα σε μια παρτίδα σκακιού, δεν υπάρχει λόγος να συνηθίζουν να φτηναίνουν τίποτε στην σχέση τους. 
Οι πιο ανόητοι (και όχι οι χαριτωμένοι) καυγάδες, οι απόλυτες διαφωνίες, οι συχνά αδιέξοδοι εγωισμοί, σε μεγάλο μέρος περνούν στους πεσσούς που απορροφούν σε εξ ίσου μεγάλο βαθμό κάθε βλαβερή συνέπειά τους.

Ακολουθεί το sex από εκεί και πέρα ως πεδίο συμφιλίωσης κάθε αντιπαράθεσης μεταξύ τους.

85. Τηρουμένων των αναλογιών θα μπορούσε να διεκτείνει κάποιος μια τέτοια σκέψη σε κοινωνικό-μη κοινωνικό επίπεδο πέρα από το σεξουαλικό επίπεδο. 
Σε μια πιο προηγμένη από διανοητική άποψη κοινωνία ή καλύτερα "κατάσταση"  του μέλλοντος (δεν λέω "ευτυχισμένη" γιατί αυτό κατά μέγιστο κίνδυνο θα σήμαινε "αποβλάκωση"), οι άνθρωποι θα έχουν μεταμορφώσει κάθε πεδίο διαμάχης σε ανώτερες και αναίμακτες αντιπαραθέσεις, μεταξύ αυτών, ασφαλώς και μια παρτίδα σκακιού. 
Ο έρωτας και η σεξουαλική διέκφραση ανάμεσα στα δύο φύλα θα έχουν περισσότερο χρόνο στην διάθεσή τους, μιας και όλες οι μικρότητες και βλακώδεις αντιπαραθέσεις που συναντώνται σε, στην ουσία, "πρωτόγονες" ακόμα κοινωνίες όπως η σημερινή των αρχών του 21ου αιώνα θα έχουν εκλείψει.

86. Δεν είναι ασφαλώς, κάτι που δύναται να παραπέμπει mutatis-mutandis στην "κοινωνικοποίηση" της σεξουαλικής έκφρασης κάποιες φορές σχεδόν με εθελοντικούς-"εργασιακούς" όρους, όπως συναντάται στην ιδέα των "φαλανστηρίων" του μεγάλου ουτοπιστή σοσιαλιστή του 19ου αιώνα Charles Fourier. 
Οι άνθρωποι στο όραμα του Fourier και στο όνομα μιας φάλτσα ερμηνευομένης ελευθεριακότητας καταντούν τελικώς ερωτικοί υπάλληλοι και απρόσωποι εκφραστές ό,τι πιο προσωπικού μπορεί να υπάρξει. 

Το κλειδί εδώ είναι στην λέξη "κοινωνία".

87. Εκεί που πραγματικά "έπεφταν έξω" οι ουτοπικοί του 19ου αιώνα, αλλά και πολλοί κοινωνικοί αναμορφωτές-οραματιστές αργότερα, ήταν σε αυτό ακριβώς το "κοινωνικό" στοιχείο. Δεν συνειδητοποιούσαν το εξής απλό:

Λιγότερη κοινωνία σημαίνει περισσότερη ζωή.

88. Ο άνθρωπος ανακαλύπτει κάποτε ότι ξοδεύει ένα ανυπολόγιστα και αλόγιστα μεγάλο μέρος του χρόνου του για "διακοινωνικές" ανοησίες. Η συμμετοχή στα κοινά, είναι ένα γελοίο κόκκαλο πεταμένο σε πεινασμένους για αυτοπροβολή σκύλους που έχουν την ψευδαίσθηση της "δημοκρατίας" μέσα από το μπουλουκηδόν συναγελάζεσθαι.

'Οχι η "κοινότητα", λοιπόν, αλλά η περιπέτεια.

Δεν χρειαζόμαστε τα απρόσωπα και χαζοχαρούμενα μέλη μιας "κοινότητας" σε προσκοπικές ψευδαισθήσεις, αλλά τους νέους τυχοδιώκτες του μέλλοντος.

89. Αυτό μπορεί να είναι το ζητούμενο για μια πραγματικά ελευθεριακή κοινωνία του μέλλοντος. Από εκεί και πέρα οι μηχανές (και εδώ μπορεί να συμφωνήσει κανείς τόσον με τους ουτοπικούς, όσον με τους μαρξιστές και αναρχικούς) μπορεί να γλυτώσουν τους ανθρώπους από πολλά.
Όμως η ιδέα της "κοινότητας" είναι πιθανώς ο νέος εφιάλτης που θα κληθούν οι άνθρωποι να αντιμετωπίσουν τότε, αν δεν φροντίσουν να ξεμπερδεύουν με αυτήν από νωρίς.

90. Σκοπός δεν πρέπει να είναι μόνο η εξαφάνιση των υλικών πολέμων, η κατάργηση των "γήινων πατρίδων" και των στρατών τους, ούτε ακόμα εξαντλείται το ελευθεριακό όραμα στην εξαφάνιση των οικονομικών ανισοτήτων, τουλάχιστον σε όσον το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό, αλλά κυρίως και πάνω απ' όλα στην ασφαλή, νηφάλια, και με σωστό στρατηγικό σχεδιασμό υποχώρηση της κοινωνίας προς όφελος του ατόμου.

Όπου η κοινωνία ξεθωριάζει και εξαφανίζεται σαν ντεκόρ από το γήινο τοπίο τόσον περισσότερον δίδεται χώρος στην ατομική προσωπικότητα να λάμψει.

91. Εξ άλλου ο έρωτας είναι το πιο αντικοινωνικό πράγμα που δύναται να υπάρξει. Για τους ερωτευμένους ή απλά τους συναρπαζομένους από φυσική έλξη η κοινωνία παύει πλέον να υφίσταται. Έχουν χρόνο και διάθεση μόνον ο ένας για τον άλλον. Ό,τιδήποτε άλλο μπορεί να τους είναι από αδιάφορο έως ενοχλητικό.

92. Σε καλλιτεχνικό επίπεδο έκφρασης κάπου εδώ βρίσκεται και ο λόγος που η ερωτογραφία ή η καλής ποιότητας λογοτεχνική πορνογραφία σχεδόν έχουν εξαφανιστεί στους καιρούς μας. Σε καιρούς παρακμής ολοένα αυτά τα δύο αλλοτριώνονται/παραμορφώνονται σε λουμπενογραφία κακίστης ποιότητας και αντιαισθητικό ξεσπάθωμα σεξουαλικής πείνας, απωθημένων, μίσους και εκδίκησης. Όχι μόνο χάνεται κάθε μαγεία από το σεξουαλικό παιγνίδι, αλλά μετατρέπεται σε αντιαισθητικό κρεοπωλείο αλλοτρίωσης τέτοιο, ώστε παρακολουθεί με στενό τρόπο την διακοινωνική αλλοτρίωση εποχών σε παρακμή. Συνήθως οι λουμπενογράφοι δεν θα μπορούσαν ποτέ να υποψιαστούν μια τέτοια ανακλαστικότητα της συνείδησης.
Το αναχωρητήριο από κάθε καλώς εννοουμένο "αισθητισμό" στον έρωτα αλλά και από τα συνάλληλα με αυτό αισθήματα πολύ εύκολα μετατρέπεται σε αποχωρητήριο της ανθρώπινης έκφρασης

Η ερωτογραφία τότε, δεδομένου ότι ο έρωτας είναι ό,τι πιο αντικοινωνικό μπορεί να υπάρξει, μετατρέπεται σε λουμπενογραφία όταν ακολουθεί (αντί να διαφεύγει από) το κοινωνικό, ιδιαίτερα μάλιστα αν έχει την ατυχία να συμπίπτει με αυτό σε περιόδους παρακμής.

93. Σεξ χωρίς περιπέτεια οδηγεί σε μια αντιερωτική-ανέραστη υπεράσπιση της ιδεολογίας ή της πολιτικής ή κάθε φάλτσου  οράματος για το μέλλον έναντι της απόλαυσης.  

94. Όμως το ζήτημα έγκειται ακριβώς όχι τόσον ή και καθόλου στο πώς μπορεί να μεταμορφώσει κανείς μια κοινωνία αλλά στο πώς να την "αφαιρέσει" από το γύρω ντεκόρ ενός κρεβατιού επί του οποίου η λεγομένη πάλη των τάξεων του παρελθόντος θα έχει περάσει πλέον στην "πάλη των σωμάτων".



(συνεχίζεται)