Tuesday, February 9, 2010

Roger Reynolds: Odyssey, an opera in the mind


Ξανακούγοντας μετά από καιρό την "Οδύσσεια" του πολύ σημαντικού αμερικανού συνθέτη Roger Reynolds, αναρωτήθηκα στα σοβαρά για το ποια μπορεί να είναι η τύχη έργων σαν κι αυτό σε μιαν εποχή κατά την οποία η βιομηχανία της μαζικής ποπ κουλτούρας έχει στην κυριολεξία αφηνιάσει...Επαναλαμβάνοντας στο διηνεκές μέσω των "υπαλλήλων" μουσικών της όλα τα εύπεπτα κλισέ που μπορούν να της αποφέρουν σημαντικά οικονομικά κέρδη.

Κακά τα ψέμματα, όσο η μουσική δεν αντιμετωπίζεται ως τέχνη (και αυτό δεν είναι καθόλου θέμα των εταιριών, αυτές κάνουν απλά την δουλειά τους) και όχι πρωτίστως ως διασκέδαση, ή "συμπλήρωμα ζωής", τότε είναι μια αναπόφευκτη "καταδίκη" έργα όπως η "Οδύσσεια, Μια Όπερα στο Μυαλό" του Reynolds να αφορούν έναν κύκλο, ευρύτερο ή στενότερο, μόνον μυημένων ακροατών ανά την υδρόγειο.

Το συγκεκριμένο έργο που ανήκει στα λεγόμενα "Paris Pieces" του συνθέτη και συνδομείται κατά μείζονα λόγο με κείμενα του Samuel Beckett, είναι ένα από τα πλέον "δύσκολα" και αναπάντεχα έργα του 20ού αιώνα.
Γραμμένο για σολίστ, σύνολο οργάνων και computer, αποτελεί ένα ιδιότυπο και μοναδικό ιδίωμα σύζευξης λόγου και μουσικής, κατά το οποίο ακόμα και η Θεωρία του Χάους από την μοντέρνα Φυσική επιστρατεύεται στην παρουσίαση των βασιζομένων σε, και ρυθμιζομένων από computer φωνητικών (ας μην ξεχνάμε και την ιδιότητα του συνθέτη ως καθηγητή της Μηχανικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Διέγο στη Καλιφόρνια)

Έργο μοναδικό, γραμμένο κατά τη διάρκεια 1989-1993, φαντάζει σαν να ανακεφαλαιώνει όλη την κληρονομιά της ηλεκτροακουστικής avant-garde χωρίς ωστόσο να παραπέμπει πουθένα συγκεκριμένα (κάποιες στιγμές μου ήλθε στο μυαλό ο Stockhausen χωρίς να σημαίνει γι'αυτό ότι το έργο του Reynolds του χρωστά κάτι ιδιαίτερα), και εμμένοντας σε κάθε περίπτωση σκανδαλωδώς καινοφανές και πρωτοποριακό ακόμα και για αυτά τα δεδομένα της avant-garde.

Από το mixpod δεξιά, μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την όπερα , σε εννέα μέρη, του Reynolds.