Monday, October 3, 2011

JAY LEYDA: A Bronx Morning (1931)

Η μεγάλη αγάπη και προτίμησή μου στον κινηματογράφο, πέρα από τα σύνολα έργα ορισμένων σκηνοθετών που εκτιμώ ιδιαίτερα (Bergman, Antonioni, Tarkovsky, Herzog κ.ά.) στρέφεται κυρίως σε ταινίες πριν από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, συνήθως μικρού μήκους που εξαντλούνται σε ένα εικονικό ή ποιητικό σχόλιο.

Για μένα, εκείνη η εποχή, η εποχή της νεότητας του κινηματογράφου ενείχε και ανέδειξε πολλές δυνατότητες στην καλλιτεχνική εκφραστική του μέσου, τόσο λόγω της μη ισχυρής ακόμα δέσμευσης αυτού του τελευταίου από την βιομηχανία και την εμπορική σκοπιμότητα, και ακόμα, εξ αιτίας και του Zeitgeist· κατά την περίοδο εκείνη, νέες ιδέες παρουσιάστηκαν στην ανθρωπότητα, καινούργια καλλιτεχνικά κινήματα προχωρούσαν σε μια ρήξη με το παρελθόν, και η πολιτική μπορούσε να αλληλεπιδράσει με την τέχνη χωρίς και οι δυο να εκπίπτουν σε κάτι λιγότερο από τους εαυτούς τους.

Ο Αμερικανός ιστορικός και κινηματογραφιστής Jay Leyda (1910 - 1988), υπήρξε μια σημαντική μορφή στον κινηματογράφο του 20ού αιώνα, τόσο λόγω της ενασχόλησής του με το αμερικανικό, σοβιετικό και κινεζικό σινεμά, όσο και λόγω των προσωπικών αβάν-γκαρντ φιλμς του.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ακόμα, πως η γυναίκα του Leyda ήταν μια εξ ίσου σημαντική καλλιτεχνική φιγούρα , η Κινέζα χορεύτρια, χορογράφος και ηθοποιός Si-Lan Chen. Οι δυο τους γνωριστήκαν το 1933 στην Κρατική Σχολή Κινηματογράφου της Μόσχας, και παντρεύτηκαν το 1934 (η ενασχόληση του Leyda με τον σοβιετικό κινηματογράφο υπήρξε, πέρα από σπουδαστική και ιστορική, αρκετά ενεργός, μιας και μετείχε στην δημουργία του χαμένου φιλμ του Eisenstein "Bezhin Meadow").

Το "A Bronx Morning" κατά τη γνώμη μου είναι ένα πραγματικό αριστούργημα, και αξίζει να το παρακολουθήσετε στο βίντεο που ακολουθεί.