Tuesday, February 7, 2012

GIYA KANCHELI, ένας μεγάλος σύγχρονος δημιουργός

Κι εκεί που νομίζεις πως έχεις ακούσει σχεδόν τα πάντα από κλασσική μουσική (και όσον αφορά τους σκοπούς του παρόντος ιστολογίου, από την κλασσική μουσική του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα), προκύπτουν αιφνιδίως στην αντίληψή σου, κάποιοι κορυφαίοι δημιουργοί από τις πιο (όχι και τόσο) απίθανες χώρες.

Με τον Giya Kancheli (γεννηθείς το 1935) από την Γεωργία (χώρα βέβαια με σημαντική κληρονομιά κυρίως όσον αφορά μαέστρους και σολίστ της κλασσικής μουσικής, και ακόμα, γενέτειρα του αλήστου μνήμης ...Στάλιν), πρωτοασχόληθηκα πριν από λίγο καιρό, έχοντας ακούσει έως τότε ελάχιστα έργα από αυτόν.

Εντυπωσιάστηκα ειλικρινά, τόσο, που με έκανε να αναζητήσω και να ακούσω περαιτέρω το μέγιστο του έργου του, μιας και ο ίδιος είναι πολύ παραγωγικός ως συνθέτης.

Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το στυλ του, κύριο χαρακτηριστικό του οποίου είναι η παράξενη, γοητευτική συνύπαρξη και παραλληλία των μελωδικών γραμμών με τα ενδιάμεσα απότομα ξεσπάσματα της ορχήστρας σε διαφωνικές συγχορδίες που φαντάζουν να ανακαθορίζουν το σύνολο της σύνθεσης σε εντελώς μα εντελώς αναπάντεχους δρόμους...

Τι να πρωτοθυμηθώ... Τις υπέροχες Συμφωνίες του; (επτά τον αριθμό, η μία καλύτερη από την άλλη), τα όλως πρωτότυπα έργα του για σύνολα δωματίου και προηχογραφημένη ταινία, ή τις ιδιαίτερα εφευρετικές μείξεις και χρήσεις των εγχόρδων σε έργα, ας τα ορίσουμε έτσι, μουσικής δωματίου, μηδέ εξαιρουμένης βέβαια και της όπεράς του "Music for the Living".

Η μουσική του Giya Kancheli είναι ιδιαίτερα επηρεασμένη από την ταραχώδη ιστορία της Γεωργίας, και αντανακλά εντόνως το φάσμα του πολέμου και της επιβίωσης... Και όπως βέβαια όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί, και αυτός είναι αντιπολεμικός και υπέρ της ειρήνης μεταξύ, έτσι κι αλλιώς, αδελφών εθνών. Ωστόσο, ο Kancheli οδηγεί το βήμα της Ιστορίας, με αλάνθαστη αίσθηση και καλλιτεχνική γνώση προς μια μουσική υφολογία που αιωρείται με, θα έλεγα, πολύ ιδιοφυή τρόπο, ανάμεσα στις πιο σκληροπυρηνικές εκφάνσεις της avant-garde του 20ού αιώνα και τον λαμπρό συμφωνικό ήχο των σοβιετικών συνθετών που δημιούργησαν βέβαια, ολόκληρη συμφωνική σχολή στον 20ό αιώνα .

Ο συνθέτης, το έτος 1991 μετανάστευσε στη Δύση, πρώτα στο Βερολίνο, και κατόπιν στην Antwerp του Βελγίου όπου συνεχίζει να ζει έως σήμερα, έχοντας αναλάβει τα καθήκοντα του επισήμου συνθέτη (composer in residence) της Royal Flemish Philharmonic.

Διάλεξα να ακούγεται από το mixpod δεξιά, ολόκληρη η Πέμπτη Συμφωνία του. Αξίζει να την προσέξετε με αμείωτο ενδιαφέρον καθ'όλην την διάρκειά της.