ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ "ΔΙΑΚΟΙΝΩΝΙΚΟ" ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Θα ήταν μάλλον δύσκολο να θεωρήσει κανείς πως το διαδίκτυο στις διάφορες δια"κοινωνικές" εκφάνσεις του (facebook, twitter και το κακό συναπάντημα) μπορεί να ορίσει από μόνο του μια "κουλτούρα",  και σε πιο ειδικό επίπεδο, μια ποιητική γλώσσα, παρόλο που είναι ικανό να σχηματίσει κάτι με πολύ σαφή τα γνωρίσματα μιας υποκουλτούρας με συνεπακόλουθο αποτέλεσμα και μια "ποίηση" ανάλογη των συνηθισμένων ή τετριμμένων βλέψεων που ενέχει κάθε υποκουλτούρα: 
 

στο βαθμό που δεν μπορεί να αλλάξει την ζωή, τότε δεν της μένει τίποτε άλλο από το να αλλάξει και να παραμορφώσει το νόημα της ζωής.

Στο διαδίκτυο, το ιδιωτικό όνειρο είναι πιο σημαντικό από την ζωή και μια τέτοια "θέση αρχής" απαιτεί και προϋποθέτει μαζί την (υπο)κουλτούρα της.
Υποκουλτούρα συνεπώς οριζόμενη με ποιητικές παραμέτρους, είναι ακριβώς ό,τι παραμένει στο μέσον ανάμεσα καθημερινότητα (μαζί με τις τάσεις ονειροποιίας της) και ποίηση, και κατά συνέπειαν ανάμεσα καθημερινό και ποιητικό λόγο μην αποτολμώντας ή αποφασίζοντας να είναι είτε το ένα είτε το άλλο, καίτοι διατείνεται συνήθως ότι συνιστά αμιγή "ποιητικό λόγο", χωρίς βέβαια να το πολυπιστεύει κιόλας. 

Από αυτό το άτσαλο, αδόκιμο πράγμα το διακοινωνικό μέρος του διαδικτύου αφθονεί.

Ο λόγος είναι απλός: η συμμετοχή εδώ του καθημερινού στο όλο σύμφυρμα ευνοεί κάθε παραλογοτεχνική δραστηριότητα (μικροδημόσιες σχέσεις χυμαδόν και αδιακρίτως, τσακωμοί και "φαγωμάρες", "καμάκια", κλπ. κλπ.) με απλό παραστάτη και μόνον το λογοτεχνικό μέρος της υπόθεσης.

Οι λάτρεις της υποκουλτούρας πολύ απλά έρχονται στο διακοινωνικό διαδίκτυο για μια "ευκαιρία" ζωής·  για να κάνουν μια "τύχη". 
Και αυτό δεν αφορά μόνο την επιθυμία της κάθε λογοτεχνίζουσας μαντάμ να βρει και να παντρευτεί τον Σείχη των ονείρων της ή την "ταπεινού προφίλ" ματαιοδοξία του φληναφηματοστιχοποιού να κάνει γνωστό το μόλις εκδοθέν βιβλίο του στα πέρατα της οικουμένης, αλλά και αυτοσυστηνόμενους ως "σοβαρούς" λογοτέχνες που σε επίπεδο δημόσιας συμπεριφοράς δεν διαφέρουν  σε τίποτα από τους προηγούμενους.

Είναι αδύνατον συνεπώς όλοι αυτοί οι άνθρωποι να έχουν ένα σοβαρό λογοτεχνικό κριτήριο στο βαθμό που το μυαλό τους είναι κατειλημμένο στην ουσία από κάτι άλλο, με την πρωταρχική κυρίως έννοια του μάλιστα, παρα-λογοτεχνικό. 

Ένας σκοπός δηλαδή και μια βλέψη παρά την λογοτεχνία και όχι μέσα στην λογοτεχνία.

Δεν είμαι κλινικός ψυχολόγος ούτε ειδικός επί του διαδικτύου κοινωνιολόγος, όμως η προσωπική μου γνώμη καθαρά από την άποψη ενός ποιητή που όπως  άλλοι ομότεχνοί του προσπαθεί να εκμεταλλεύεται και να χειρίζεται την καλή, δημιουργική πλευρά του διαδικτύου (η οποία είναι περισσότερο σημαντική απ' όσο συνήθως φαίνεται), είναι πως το "διακοινωνικό" διαδίκτυο είναι επικίνδυνο για ασταθείς και ανώριμους χαρακτήρες που δεν έχουν μάθει ακόμα να αναλαμβάνουν προσωπικές ευθύνες στην ζωή τους.  Και κατά συνέπεια ούτε στην τέχνη ή απόπειρα τέχνης που επιχειρούν.

Εδώ είναι σίγουρα ο παράδεισος κάθε λογής και διαλογής "καλλιτεχνιζόντων", αλλά μαζί και η κόλαση κάθε πραγματικής τέχνης  και ποίησης και αδυνατώ να πιστέψω πως σοβαρός ποιητής ή λόγιος μετά από μόλις  πέντε λεπτά "browsing" στο facebook δεν τον έχει πιάσει ήδη το στομάχι του και δεν έχει τάσεις εμετού.

Ανάλογη λοιπόν αυτής της υποκουλτούρας είναι και η παρουσία μιας μικρομεσαίας ή μικροαστικής ποίησης που και αυτή υπεραφθονεί στο διαδίκτυο, και της οποίας τα γνωρίσματα δεν είναι δύσκολο να διακρίνονται:

Ιδιωτικό όραμα κατά κόρον, ναρκισσευόμενη συναισθηματοληψία, ηρωικές κλάψες, στιχικοί αναστεναγμοί και αναμνήσεις από περασμένους έρωτες, ψευδουπαρξιακές αρλούμπες, "φιλοσοφημένη" πικρία απέναντι στην ζωή, "λιτές" στιχολογίες που ποιούν την ανάγκη φιλοτιμία, ποιήματα-ad hoc μηνυματοποιίες προς ψηφιακούς παραλήπτες, παρωχημένοι "αισθητισμοί" μιας εξειδικευμένης ρηχότητας συνοδεία στοιχείων mass-culture ή όχι, πολιτικο-κοινωνικοί λεονταρισμοί για πρόκληση συμπάθειας, λούμπεν εκφραστικές και τσαμπουκαδοφρένειες που προσποιούνται μια "επαναστατικότητα"·  όλα αυτά, καθώς και άλλα, συνοδεύονται κατά κανόνα από άτσαλες προσπάθειες εξιδανίκευσης του πτωχού λεξιλογίου μιας mass-Greek διαλέκτου των 1000 λέξεων όλων και όλων και με διάφορες δικαιολογίες παρα-ποιητικές ή του συρμού. 
Πολύ σπάνια η ποίηση της υποκουλτούρας ξεφεύγει από το πλαίσιο που μόλις σκιαγραφήθηκε.

Συνοδευτική της μικρομεσαίας διαδικτυακής ποίησης είναι και μια ανάλογη "κριτική" η οποία συνίσταται, είτε από φαιδρότατες επιφωνηματικού συνήθως τύπου υμνωδίες από την πλευρά των "πιστών" ή των "κολάκων" που κάποτε φτάνουν στα όρια μιας παραληρηματικής γλυκολογούσης προσευχής, είτε -στην αρνητική όψη της-  από εμμονικές ad-hominem-οπάθειες που μπορούν να φτάσουν στα όρια του διαδικτυακού "stalking" για χρόνια, μέχρι ονλάιν εγκεφαλικά επεισόδια μετά αφρών στο στόμα ή άνευ .

Όλα αυτά έχουν όχι ακριβώς το θράσος αλλά την παιδιάστικη αφέλεια να αυτοσυστήνονται και ως "κριτικός λόγος". 

Μα φυσικά, πού να βρουν την ψυχική αυτοκυριαρχία τους στο facebook οι "θαμώνες" και να θυμηθούν ή να μάθουν τι σημαίνει κριτικός ή θεωρητικός λόγος  στο βαθμό που το εν λόγω μέσο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ηρωίνη του ονείρου και οι χρήστες (users όπως ορίζονται στην διαδικτυακή διάλεκτο) δύσκολα παίρνουν την απόφαση κάποτε να αποτοξινωθούν.

Το ζητούμενο όμως εδώ δεν είναι απλά να "καταδικάσουμε" αυτά τα φαινόμενα, αλλά κατανοώντας τα εμείς οι ίδιοι να δώσουμε ένα ερέθισμα σε όσους ενδιαφερόμενους να τα κατανοήσουν και αυτοί,  στο βαθμό που μέσα σε όλο αυτόν τον συρφετό της υποκουλτούρας σίγουρα υπάρχει ή μπορεί να υπάρχει και μια, μικρή έστω, μειοψηφία ανθρώπων με δυνατότητες λόγου, λιγότερες ή περισσότερες, και οι οποίοι απλά πέφτουν θύματα της ονειρικής αμετροέπειάς τους καθώς και του αδυνάμου χαρακτήρα τους.

Οι δουλικές συνειδήσεις είναι αλήθεια πως πάντα πρέπει να νοιώθουν την 'ασφάλεια" ενός πλήθους εντός του οποίου αναζητούν και το "Eldorado" τους, ακόμα και αν αυτό το πλήθος είναι καθαρα ψηφιακό και συνίσταται κατά κανόνα από απατηλές περσονομορφίες.

Σε κάθε περίπτωση, είναι δύσκολο για μια υποκουλτούρα να κυριαρχήσει σε γενικώτερο επίπεδο, έτσι όπως σαφώς έχει φανεί από την όλη ιστορία της λογοτεχνίας. 

Συνήθως "γκετοποιείται" και σχηματίζει την δική της διάλεκτο όχι μόνο γλωσσική αλλά και διάλεκτο ζωής, έστω και αν η λέξη "ζωή" συνιστά μια "αντίφαση εν όροις" με την όλη κατάσταση εδώ.

Όμως τίποτε δεν είναι στην πραγματικότητα περιττό· ακόμα και μια υποκουλτούρα μπορεί να μας μάθει σημαντικά πράγματα για μια εποχή, ή  μιλώντας με περισσότερη ακρίβεια, για μια παρακμιακή εποχή. 

Σπάνια όμως, η ίδια βρίσκοντας εν ταυτώ χρόνω το σθένος να δει και να μάθει τον εαυτό της. 

Για τους περισσότερους ανθρώπους η υπόσχεση είναι πάντα κάτι πιο ελκυστικό από το ήδη δρων και η γλώσσα του ονείρου μπορεί να είναι ανθρώπινη μεν, αλλά ποτέ αναδρομικά· αν δεν έχει βρει ακόμα το δρόμο της προς μια "τεχνική" τόσο της ζωής όσο και της τέχνης, τότε τίποτε δεν εγγυάται ότι θα τον βρει τώρα. Και σε αυτή την περίπτωση, όχι σπάνια μεταβάλλεται σε ό,τι πιο εξωανθρώπινο ή μισάνθρωπο μπορεί να φανταστεί κανείς .