Sunday, March 22, 2009

TROTSKY 2 (Zeitgeist)




Η όλη δεκαετία του 30 υπήρξε μια από τις πλέον σημαντικές και κρίσιμες δεκαετίες του 20ού αιώνα, και από μια άποψη τα γεγονότα και οι εξελίξεις που έλαβαν χώρα σε αυτή καθόρισαν κατά το μεγαλύτερο μέρος του και το υπόλοιπο του αιώνα.

Οι προσπάθειες για την ανάκαμψη από την μεγάλη ύφεση του '29, η επικράτηση του σταλινισμού στην Ρωσία και οι εκκαθαρίσεις της παλιάς μπολσεβίκικης "φρουράς" του '17 που θα βρουν την αποκορύφωσή τους στις δίκες-παρωδία της Μόσχας του 1938, η άνοδος του ναζισμού στην Γερμανία για την οποία μεγάλη ευθύνη έφερε η εγκληματική πολιτική της Κομιντέρν, η Ισπανική Επανάσταση και το άδοξο τέλος της εξ αιτίας των προδοσιών του σταλινικού κομμουνιστικού κόμματος και των άστοχων χειρισμών της ηρωικής C.N.T.-F.A.I., η συνέχεια των καλλιτεχνικών πρωτοπορειών του 20ού αιώνα που έχουν βρει ήδη την ωρίμανσή τους στο σουρρεαλιστικό κίνημα το οποίο ωστόσο σπαράζεται από εσωτερικές αντιθέσεις και διανθίζεται από συχνές τραγελαφικές καταστάσεις στους κόλπους του, κ.λπ., όλα αυτά συνιστούν μια ιδιαίτερα τρικυμιώδη περίοδο κατά την οποία ένα ισχυρό μέλλον έδειχνε συνεχώς να προβάλλει μαζί με την πλέον τερατόμορφη σκιά του. Μια εναντιοδρομία της Ιστορίας στην οποία το βέλτιστο και το χείρον συνυπήρχαν μονίμως, σχεδόν σε κάθε λεπτό των εξελίξεων.

Και μέσα σε όλα αυτά ο Τρότσκυ εξόριστος και απομονωμένος από τις μεγάλες σοβιετικές μάζες προσπαθεί σε έναν "πλανήτη χωρίς διαβατήριο" να συγκροτήσει και να οργανώσει την σε πολύ αντίξοες συνθήκες αναπτυσσόμενη "Διεθνή Αριστερή Αντιπολίτευση".

Κάποτε το πνεύμα της εποχής φαντάζει τουλάχιστον στα δικά μου μάτια ως μοναδικό και από την περιρρέουσα "ατμόσφαιρα" του, έτσι όπως μπορεί κάλλιστα να τη διαγνώσει κάποιος στις περιπέτειες του Τρότσκυ ανά την Ευρώπη έως ότου βρει τελικά καταφύγιο στο Κογιοακάν του Μεξικό.

Από την παλαιά επικράτεια των Μάγιας ο πολύπειρος και πολύπαθος ρώσος επαναστάτης θα βρεθεί ενώπιον ενός κυκεώνα εξελίξεων τόσο στη διεθνή πολιτική σκηνή όσο και στο εσωτερικό της νεοϊδρυθείσης Τετάρτης Διεθνούς και θα οργανώσει σκληρές πολιτικές και ιδεολογικές μάχες εν όψει του επερχομένου παγκοσμίου πολέμου.

Από εκεί, και όντας νομικά ήδη δίγαμος, θα έχει ένα ερωτικό affair με την Μεξικάνα ζωγράφο Frida Kahlo, θα συναντηθεί με τον Αντρέ Μπρετόν με τον οποίο θα συνεργαστεί στη συγγραφή του μανιφέστου που φέρει τον τίτλο "Για μια ανεξάρτητη επαναστατική τέχνη", θα συγκρουστεί με την φράξια των Μπάρναμ και Σάχτμαν στο τροτσκιστικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα των Ηνωμένων Πολιτειών (μια σύγκρουση που θα του επιτρέψει να γράψει μερικές από τις ωραιότερες σελίδες που έχουν γραφεί ποτέ όσον αφορά την υπεράσπιση της χεγκελιανής διαλεκτικής), θα γράψει μερικά από τα σημαντικότερα θεωρητικά κείμενά του, και τέλος, θα πέσει νεκρός από την αξίνα του σταλινικού πράκτορα της Γκε Πε Ου, Ραμόν Μερκαντέρ.

Θα χρειαζόταν πιθανώς η σκηνοθετική μαεστρία και το απαράμιλλο "σασπένς" ενός Άλφρεντ Χίτσκοκ για να αποδοθεί σωστά και στη πλήρη διάστασή της η δεκαετία του 30 σε σχέση αναφοράς με τον παλαίμαχο μπολσεβίκο ηγέτη.

Ένα αστυνομικό θρίλλερ από το οποίο δεν λείπει τίποτα. Κυνηγητά, εκτοπίσεις, εξορίες, διπλοί πράκτορες, υποκλοπές σημαντικών πολιτικών εγγράφων, παρακολουθήσεις, παράξενες ερωμένες, και τέλος, δολοφονίες.

Να είναι άραγε εξ αιτίας αυτής της "ατμόσφαιρας" που ο γνωστός συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Ζωρζ Σιμενόν επεδίωξε κάποτε να πάρει -και πήρε- συνέντευξη από τον Τρότσκυ;

(συνεχίζεται)