Στην "Ιστορία της Φιλοσοφίας" του (αλλά και αλλού) ο Hegel επιχειρηματολογεί περί του ότι στην Κίνα δεν υπήρξε ποτέ πραγματική φιλοσοφία, αλλά ένα είδος "στοχασμού" το οποίο και περιγράφει κατά μία έννοια συνοπτικά, σύμφωνα με τις δικές του αντιλήψεις και, βέβαια, σύμφωνα με τις διαθέσιμες γνώσεις στον καιρό του επί της ανατολικής κουλτούρας.
Μια τέτοια άποψη, που εν πολλοίς δέσποσε στους δυτικούς φιλοσοφικούς κύκλους εδώ και δύο αιώνες, είναι σίγουρα αιτιολογήσιμη με βάση ορισμένα "κριτήρια" που μπορεί να εισάγει και προϋποθέσει ένας Δυτικός στον όρο, όμως σε κάθε περίπτωση συζητήσιμη και όχι αναμφισβήτητη.
Με αυτή τη λογική, ακόμα και οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι είναι "στοχαστές" και όχι όντως φιλόσοφοι. Bέβαια, κάτι τέτοιο έχει μια λογική που εντοπίζει την ουσία της φιλοσοφίας στην "συστηματικότητα" και την "ανάπτυξή" της και όχι στην σύσταση της λέξης, τουτέστιν : φιλόσοφος, ο "φίλος της σοφίας".
Από αυτή την δεύτερη άποψη, η κινέζικη φιλοσοφία, είτε ομιλούμε περί των δύο "Βίβλων" του Ταοϊσμού, τουτέστιν, το κορυφαίας σημασίας για την ιστορία της σκέψης όχι μόνο της Άπω Ανατολής αλλά και της σύνολης ανθρωπότητας, αρχαιότατο I Ching, και το Τao Te Ching, είτε ομιλούμε για τον Κομφούκιο, ακόμα, αν ανατρέξουμε και ομιλήσουμε περί του "Πατριάρχη" και εισηγητή του "Ζεν" (στα κινέζικα "ch'an", στα σανσκριτικά "dhyāna") στην Κίνα, Ινδού Bodhidharma, τότε, ναι, έχουμε να κάνουμε με "φιλοσοφία". Διαφορετική, ασφαλώς, από την Δυτική, αλλά φιλοσοφία.
Στο κάτω κάτω η "σοφία" ως έννοια είναι ανώτερη εκείνης της "φιλοσοφίας", επειδή η φιλοσοφία δύναται να είναι "εν ενεργεία" σε σχέση με τον εαυτό της ή με τις επιστήμες και τις τέχνες, αλλά παραμένει ακόμα "εν δυνάμει" σε σχέση με την Αλήθεια. Η "σοφία" επικαλείται ή διεκδικεί άμεσα το "εν ενεργεία" σε σχέση με την Αλήθεια, και σίγουρα, η ανατολική φιλοσοφία από την φύση της διατείνεται ότι εντοπίζεται εγγύτερα προς το δεύτερο συνθετικό της λέξης "φιλοσοφία".
Στο κάτω κάτω η "σοφία" ως έννοια είναι ανώτερη εκείνης της "φιλοσοφίας", επειδή η φιλοσοφία δύναται να είναι "εν ενεργεία" σε σχέση με τον εαυτό της ή με τις επιστήμες και τις τέχνες, αλλά παραμένει ακόμα "εν δυνάμει" σε σχέση με την Αλήθεια. Η "σοφία" επικαλείται ή διεκδικεί άμεσα το "εν ενεργεία" σε σχέση με την Αλήθεια, και σίγουρα, η ανατολική φιλοσοφία από την φύση της διατείνεται ότι εντοπίζεται εγγύτερα προς το δεύτερο συνθετικό της λέξης "φιλοσοφία".
Από την άλλη, ενώ στην Δύση η Φιλοσοφία και η Τέχνη δεν παρακολουθούν κατ' ανάγκην η μια την άλλη, και εν πολλοίς παίρνουν τον δικό τους δρόμο η καθεμιά, συναντώνται κάποτε, αναχωρίζονται, ανασυναντώνται εν μέρει ή εξ ολοκλήρου σε κρίσιμες εποχές κλπ., στην Κεντρική Ασία και την Άπω Ανατολή δύσκολα η τέχνη αυτονομείται από την φιλοσοφία.
Το Τάο, το Ζεν (το κινέζικο ch'an όπως είπαμε) αλλά και άλλα συναφή ή όχι ρεύματα ανακλώνται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στην τέχνη, και δη στo πεδίο της μουσικής, όπου η Κίνα έχει μεγίστη μελωδική, ποιοτικότατη κληρονομιά από τους παρελθόντες αιώνες.
Ως προς τούτο, μπορείτε να ακούσετε στο βίντεο που παρατίθεται άνω, ένα πανέμορφο τραγούδι που δείχνει την ιδιότυπη, μοναδική ίσως σχέση της κινέζικης αντίληψης και νοοτροπίας όχι μόνο με την φύση ή τον περιρρέοντα χώρο, αλλά και με την ενίοτε θαυμαστή "εικαστικότητα" που αυτά τα δύο παράγουν .
Σε αντίθεση με την Δύση, η κινεζική φιλοσοφική σκέψη ανά τους αιώνες, είτε στην αμεσότητά της είτε στις πλέον αναμενόμενες ή πλέον αναπάντεχες εμμεσότητές της, διαποτίζει συχνά την μουσική αυτής της τόσον σημαντικής από πολλές απόψεις χώρας.
